۱۲ نتیجه برای حق بین
دوره ۰، شماره ۰ - ( مقالات پذیرفته شده در نوبت انتشار ۱۴۰۲ )
چکیده
مشخصه بارز گفتمان محاکمه عدم توازن قدرت میان مشارکین است، به گونه‌ای که اعمال قدرت به صورت یک طرفه از بازجو (اعم از بازپرس، قاضی و غیره) به مخاطب است. مهم‌ترین ابزار اعمال قدرت نیز کاربرد «پرسش» است که دارای مؤلفه کنترل‌کنندگی است. پژوهش حاضر به منظور واکاوی ابعاد مختلف گفتمان محکمه، به مطالعه جنبه‌های مختلف ساختاری، گفتمانی و کاربردشناختی پرسش در شعبه‌های مختلف کیفری، حقوقی و خانواده در دادگاه و دادسرای شهر دورود می‌پردازد. در بعد ساختاری انواع مشخصه‌های ساخت‌واژی-نحوی و در بعد کاربردشناختی نیز نوع کنش گفتاری گونه‌های مختلف پرسش مد نظر بوده است. در همین راستا با تلفیق رویکردهای کمی و کیفی به بررسی داده‌ها پرداختیم. نتایج حاکی از آن است که بیشترین میزان فراوانی کاربرد صورت‌های پرسشی مربوط به اطلاعی‌های محدود و بله/خیر میشوند. همچنین مشخص شد پرسش‌ها به جهت کاربردشناختی دارای سه نوع کنش گفتاری تنظیمی، تصدیقی و ارتباطی هستند. یافته‌ها مؤید آن است که برخی پرسش‌هایی که دارای کنش ارتباطی هستند توسط مشارکین عادی و با هدف شفاف‌سازی مطرح میشوند و بنابراین می‌توان در برخی موقعیت‌ها تغییر الگوی یک‌سویه پرسش‌گری بازجو ← مخاطب را مشاهده نمود. عمده پرسش‌هایی که از سوی افراد عادی مطرح میشوند ریشه در عدم آشنایی آنها با واژه‌های تخصصی حقوقی دارد که در برخی موارد میتواند تبعاتی چون عدم دفاع مطلوب را به همراه داشته باشد یا منجر به ایجاد تصویر گناه‌کار از آنها شود.
دوره ۲، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۰ )
چکیده
ضمایر پوچواژهای ضمایری هستند که به هیچ چیز در جهان خارج ارجاع داده نمیشوند و حضورشان در جمله تنها برای اغنای ویژگیهای نحوی است، به همین دلیل به آنها جاپرکن نیز اطلاق میشود. این ضمایر برخلاف اکثر واحدهای واژگانی که سه ویژگی نحوی، واجی و معنایی دارند، ازنظر معنایی تهی قلمداد میشوند. لذا کاربردشان در جمله بیشتر به دلایل نحوی صورت میگیرد و بیش از همه با اصل فرافکن بیشینه ارتباط پیدا میکنند. این ضمایر در زبان های هند و اروپایی از تنوع چشمگیری برخوردارند و معمولاً در سه ساخت آب و هوایی، ارتقایی و غیرشخصی مورد استفاده قرار میگیرند. در این مقاله به این پرسش اساسی پرداخته شده است که چنین ضمایری در زبان فارسی نیز وجود دارند یا خیر و در صورت وجود، کاربرد آنها در چه ساختهایی صورت میگیرد؟ با در نظر گرفتن این فرض که زبان فارسی نیز دارای ضمیر پوچواژهای است، به بررسی ساختهای مختلف این زبان پرداخته شد و مشخص شد که ضمیر پوچواژهای در بعضی از ساختهای این زبان وجود دارد. اگر چه از آنجاکه زبان فارسی یک زبان ضمیرانداز است، این ضمیر میتواند به صورت پنهان و بدون تظاهر آوایی به کار برده شود.
هدف از این مقاله ، بررسی وجود و یا عدم وجود ضمیر پوچواژه ای در زبان فارسی است که در طول مقاله به آن پرداخته شده است.
دوره ۶، شماره ۵ - ( شماره ۵ (پیاپی ۲۶)- ۱۳۹۴ )
چکیده
مقاله حاضر در چارچوب نظریه ایکس تیره۲ به بررسی تغییرات نحوی در ترجمه قرآن کریم از زبان عربی به زبان فارسی پرداخته و متن مبدأ و متون مقصد را با یکدیگر مقایسه کرده است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی نوع گروه‌های نحوی در متن قرآن کریم و بررسی نوع و میزان تغییرات این گروه‌ها در روند ترجمه و مقایسه متن عربی و دو ترجمه فارسی آن است. در این مطالعه، بررسی علمی و کاربرد گروه‌های نحوی در فرآیند ترجمه عبارت است از: مقایسه کاربرد گروه‌های محتوایی۳ اسمی و فعلی، مقایسه کاربرد گروه‌های نقشی۴ تصریف، متمم‌نما و حرف تعریف در متن مبدأ و دو متن ترجمه آن به فارسی. از‌این‌رو ساختهای نحوی دو زبان با یکدیگر، مقایسه و تفاوت‌های ساختاری آنها مشخص می‌گردد و آنچه در این مطالعه مورد نظر است، بررسی پیکره‌ای قرآن، شناسایی مقوله‌ها و تعیین نوع تغییر و تبدیل آنها به یکدیگر در ترجمه‌های فارسی آنها است تا چگونگی نوع و میزان تغییرات دستوری یا تغییرات معنایی در مسیر ترجمه قرآن به زبان فارسی مشخص شود.
دوره ۶، شماره ۶ - ( شماره ۶ (پیاپی ۲۷)، ویژه نامه- ۱۳۹۴ )
چکیده
در پژوهش حاضر که پژوهشی نظریه بنیاد و داده بنیاد است ضمن معرفی نظریه صرف طبیعی، نظام تصریفی زبان فارسی را طبق اصل تجانس نظام، یکی از اصول مطرح در نظریه وابسته به نظام این نظریه مورد بررسی قرار گرفته است. نگارندگان ضمن ارائه ویژگیهای منحصر به فرد وندهای تصریفی و تجزیه و تحلیل آنها بر اساس پنج ویژگی که در این اصل مطرح شده (وجود نظام‌های مقوله ای و مقولات، وجود صورت‌های تصریفی متصل به پایه، وجود نمادها به صورت مجزا یا ترکیبی برای مقولات مختلف، وجود انواع نشانه‌های مرتبط با نظام مقوله ای آن زبان و وجود یا عدم وجود طبقات تصریفی)، میزان متجانس بودن وندهای تصریفی زبان فارسی را مورد بررسی قرار داده‌اند. به همین منظور وندهای مزبور در سه ابرطبقه اسم، فعل و صفت تجزیه و تحلیل شده‌اند که از بین این طبقات، ابرطبقه صفت کاملاً متجانس و متحدالشکل می باشد و دو ابرطبقه دیگر در رده‌های پایین‌تری از تجانس قرار میگیرند.
دوره ۷، شماره ۲ - ( شماره ۲ (پیاپی ۳۰)- ۱۳۹۵ )
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی ساخت زمان دستوری و نمود در جملههای خبری گویش لری بالاگریوه است. لری بالاگریوه یکی از گونه‌های گویش لری است. این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی انجام شده است و داده‌ها به روش میدانی از طریق ضبط گفتگوهای روزمره به مدت پنج ساعت جمعآوری شده است. این گویش دارای دو زمان دستوری گذشته و غیرگذشته است. بدین ترتیب چهار ساخت دستوری حال ساده، گذشته ساده، گذشته نقلی (حال کامل) و گذشته بعید در این گویش دیده میشود. نحوه بازنمایی نمود در این گویش با فارسی معیار متفاوت است. پیشوند استمراری می- در این گویش بروز آوایی ندارد. نمود کامل با گذشته ساده، گذشته نقلی و گذشته بعید نشان داده میشود. نمود ناکامل و استمراری در زمان حال توسط ماده مضارع فعل /hQsE/ (خواستن) یعنی hQ و در زمان گذشته توسط he: نشان داده میشود. نمود ناکامل توسط حال کامل نیز نشان داده میشود. نمود تقریب در این گویش در زمان گذشته با hQ بدون مطابقه با شخص و شمار فعل اصلی و در زمان گذشته با hQs با مطابقه با شخص و شمار فعل اصلی صورت میگیرد.
دوره ۱۱، شماره ۴ - ( مهر و آبان ۱۳۹۹ )
چکیده
زبان در حین فرایند بازجویی و گفتمان موجود در آن مشخصه‌های خاصی دارد که میتواند محمل بسیاری از پژوهش‌ها و مطالعات زبانی باشد. از مهم‌ترین مسائلی که در فرایند مذکور می‌توان به آن اشاره کرد، چگونگی پیش‌برد ارتباط کلامی ازسوی بازجو بهمنظور دست‌یابی به حقیقت از گفته‌های بازجوشونده است. در این راستا، فرد بازجو از راهبردهایی برای پیش‌برد گفتمان به شیوۀ موردنظر خود استفاده می‌کند. در پژوهش حاضر، شرکتکنندگان در تعامل بازجویی به دو دسته افراد متخصص و غیرمتخصص تقسیم شدند و مراد از دستۀ نخست افرادی هستند که آشنایی کامل با قانون و زبان قانونی دارند و شامل پلیس، قاضی، وکیل و غیره میشوند و درمقابل، دستۀ دوم افرادی که با قانون آشنایی ندارند (یا دستکم آشنایی کمی دارند) و شامل متهم، شاکی، شاهد میشوند. در جستار حاضر، بر مبنای پیکره‌ای متشکل از ده پروندۀ قضائی و تحلیل تعامل گفتاری بین فرد متخصص (قاضی) و فرد غیرمتخصص (متهم، شاکی) تلاش شد انواع راهبردهای مورد استفادۀ بازجو استخراج شود. راهبردهای مذکور شامل صورت‌بندی پرسش، استفاده از پرسش مکرر، بندهای نقلقول، تقابل، استفاده از عبارت «خب» بهمنزلۀ نشانگر گفتمان‌ساز و قطع کلام هستند.
دوره ۱۲، شماره ۱ - ( فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰ )
چکیده
در این پژوهش به بررسی چگونگی استفاده از ساخت استعارۀ دستوری و کاربرد آن در دو گونه متون علمی تخصصی و متون علمی همگانی در یکصد مقالۀ علمی ـ پژوهشی پزشکی و یکصد مقالۀ علمی همگانی با موضوعات مشابه در رسانههای گروهی میپردازیم. هدف از این پژوهش یافتن وجه تمایز ساختارهای زبانی مورد استفادۀ خبرنگاران علمی و نویسندگان متون علمی آکادمیک برای انتقال نظرات متخصصان موضوعی در متن بر پایۀ دستور نظاممند نقشگراست. مفهوم استعارۀ دستوری اصطلاحی است که هلیدی بهکار میبرد و منظور از آن تغییر مقولهای دستوری به مقولهای دیگر است؛ بدین ترتیب که در جریان این فرایند فعل و صفت به اسم و بند به گروه اسمی تبدیل میشود که در نتیجۀ آن تراکم واژگانی متن و میزان انتزاع و پیچیدگی آن افزایش مییابد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که نویسندگان متون علمی همگانی که بیشتر گزارشگران علمی رسانههای گروهی هستند در روند سادهسازی مقالات علمی تخصصی برای انتشار در رسانههای گروهی علاوه بر پرداختن به واژهها، در سطحی دیگر به سادهسازی ساختارهای دستوری نیز میپردازند. در راستای انجام این امر مهم، بهمنظور انطباق متن سادهشده با روند طبیعی انتقال معنا از طریق زبان و کاهش تراکم واژگانی جملهها، پرهیز از بهکارگیری استعارۀ دستوری یا تبدیل فرایند به ماهیت از مواردی است که آشکارا از سوی نویسندگان متون علمی سادهشده، رعایت شده است.
دوره ۱۳، شماره ۴ - ( مهر و آبان ۱۴۰۱ )
چکیده
هدف مقالۀ حاضر معرفی رویکردی تازه به ساخت‌واژه با عنوان «ساخت و تعبیر» بوده است. برای تحقق این هدف بخش‌هایی از نظریۀ نقش و ارجاع، به ساخت‌واژه تسری داده شده، با دیدگاه تازه‌ای تلفیق یافته و رویکرد جدیدی با عنوان «ساخت و تعبیر» را شکل داده است. این رویکرد جدید برای تحلیل چگونگی مفهوم‌سازی در زبان و نحوۀ کارکرد دو پدیدۀ چند‌معنایی و هم‌معنایی و علت همبستگی میان آنها در قالب ساخت‌واژۀ اشتقاقی و بسیط و براساس تحلیل تعدادی وند و واژه که به‌صورت تصادفی انتخاب شده‌اند، ارائه و در سه مرحله اجرا شده است: در مرحلۀ اول، دیدگاه‌های ساخت‌واژی متفاوتی در زمینۀ چند‌معنایی موردنقد و بررسی قرار گرفته، در مرحلۀ دوم رویکرد پیشنهادی ارائه شده و در مرحلۀ سوم موارد مشکل‌ساز رویکردهای پیشین در چارچوب پیشنهادی، موردتحلیل قرار گرفته و به نتیجه رسیده است که کاربرد با معنا تفاوت دارد. کاربرد بنیاد زبان و محور مفهوم‌سازی است. کاربرد به‌صورت هم‌زمان و پیوسته هم با معنا و هم با صورت سازهها در حال تعامل است و همین تعامل هم‌زمان و دائمی علت شکل‌گیری چند‌معنایی و هم‌معنایی هم‌بسته و در رقابت است. همچنین توانش کاربردی در ذهن گوینده است، بنابراین گوینده در بستر شناخت فرهنگی و بافت، با ایجاد تعامل میان کاربرد، معنا و صورت، ارجاع میدهد و شنونده واحد ارجاعی یا «ساخت» را تعبیر و استنباط می‌کند و بدین گونه مفهوم‌سازی صورت میگیرد.
دوره ۱۴، شماره ۴ - ( مهر و آبان ۱۴۰۲ )
چکیده
در مقایسه‌ی مقولات دستوری فعل جزو مقولات انتزاعی محسوب میشود. از آنجا که ناشنوایان به دلیل محدودیت‌های شنیداری در به کارگیری واژه‌هایی که دارای مفاهیم انتزاعی هستند خطا میکنند؛ نگارندگان در راستای بررسی مقوله‌ی فعل حدود ۴۵۰۰ جمله در نوشتار ۱۰ دانش‌آموز ناشنوای دختر در مقطع دوم و سوم راهنمایی در استان کرمانشاه در طول یک سال تحصیلی گردآوری نمودند. هدف از انجام این مطالعه بررسی کارکرد دو فعل پر بسامد «بودن» و «داشتن» در نوشتار شرکت‌کننده‌ها است. در پی این هدف دو پرسش مطرح شد: الف) چه نوع خطاهای معنایی در ارتباط با این دو فعل در نوشتار ناشنوایان یافت میشود؟ ب) ماهیت معنایی و شناختی این دو فعل چه تاثیری در میزان استفاده از این فعل‌ها و خطاهای مربوط به آنها دارد؟ نتایج این پژوهش نشان داد خطای گزینشی (استفاده از دو فعل «بودن» و «داشتن» به جای یکدیگر یا به جای دیگر فعل‌ها)، خطای ساختار موضوعی در رابطه با فعل «داشتن» و خطای اضافه‌نویسی فعل «بودن» به ترتیب خطاهای پربسامد هستند. این امر نشان میدهد برخلاف بسامد بالای استفاده از این دو فعل، شرکت‌کننده‌ها به محتوای مفهومی این دو فعل تسلط کافی ندارند. همچنین، با توجه به آموزه‌های دستور شناختی، نگارندگان بر این باورند از آنجا که تغییری در وضعیت درونی فعل‌های نامتکامل رخ نمی‌دهد و در طی زمان ثابتند بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. علت دیگر پربسامد بودن فعل «بودن» محتوای مفهومی اندک و ترسیم طرحواره‌ای آن است.
دوره ۱۶، شماره ۲ - ( خرداد و تیر ۱۴۰۴ )
چکیده
استراتژی بازاریابی دیدگاه، با بهره‌گیری از سازوکارهای کلامی و ابزارهایی همچون هشتگ و منشن، لینک‌هایی را به اشتراک می‌گذارد تا کاربران را به وب‌گاه یا صفحه اینستاگرامی خود هدایت کند. هدفِ پژوهش حاضر، کشف و شناسایی لایه‌های نهفته گفتمانی در استراتژی بازاریابی دیدگاه است که به روش نظام‌مندی، به تغییر نگرش خرید مشتریان منجر میشود. به این منظور، از رویکردی چندروشی با ماهیتی ترکیبی –کیفی و کمی- بهره گرفته شد تا به شناسایی روشمند لایه‌های نهفته معنایی منجر شود. در بررسی کیفی پژوهش، نخست پیکره‌ای مشتمل بر ۵۰۰۰ دیدگاه منتشرشده در زیر پست‌های پربازدید هولدینگ دیجی‌کالا در دوره فاصله زمانی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ به روش تصادفی انتخاب شد. سپس، از میان آنها، ۴۶۰ دیدگاه به طور هدفمند انتخاب شده با رویکردی تلفیقی مورد بررسی قرار گرفت. بر مبنای یافته‌های بررسی کیفی و پژوهش‌های موجود، مدل مفهومی مقاله ارائه گردید. سپس، بر مبنای مدل مفهومی پژوهش، پرسشنامه‌ای تهیه شد. پس از تأیید روایی محتوایی و پایایی پرسشنامه، بر روی ۳۶۶ نفر آزمون شد. داده‌ها با روش معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد و به ترسیم الگوی پژوهش منجر شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که کاربران با بهره‌گیری از انواع سازوکار گفتمانی گسست و برهم زدن زنجیره گفتار سعی در هدایت کاربران به صفحه اینستاگرامی یا وب‌گاه خود دارند. این سازوکارهای گفتمانی گسست در بازاریابی دیدگاه تأثیر خطی، مثبت و معناداری بر نگرش خرید کاربران شبکه اجتماعی دارد. کاربرد سازوکار گسست انگلی و گسست بازنشر در بازاریابی دیدگاه تأثیر منفی بر نگرش کاربران دارند، اما سازوکار گسست ارجاعی تأثیر مثبتی بر نگرش کاربران دارد.
امین حق بین، غلامحسین لیاقت، امیرمسعود اعرابی، محمدحسین پل،
دوره ۱۷، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۶ )
چکیده
استفاده از ذرات نانو در ساختارهای کامپوزیت پلیمری تقویت‌شده با الیاف، روشی است برای طراحی و ساخت کامپوزیت‌های چندمقیاسی با خواص مکانیکی و سازه‌ای ارتقا یافته. در این پژوهش، لایه‌نشانی الکتروفورتیک جهت ایجاد سطحی یکنواخت از نانولوله‌های کربن در سطح مشترک الیاف شیشه و پلیمر استفاده شده است. نخست عوامل موثر در این فرآیند نظیر غلظت محلول، مدت فرآیند و شدت میدان، بر کیفیت و کمیت لایه ایجاد شده، بصورت تجربی مطالعه شده است. پس از شناسایی حالت بهینه، نمونه‌های بافت شیشه تقویت‌شده برای ساخت نانوکامپوزیت شیشه-اپوکسی استفاده شده و جهت تعیین خواص برشی بین‌لایه‌ای آنها، مورد آزمایش استحکام تیر کوتاه و فرورفتگی شبه استاتیکی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان دهنده تاثیر چشمگیر استفاده هدفمند از نانولوله‌های کربن در تقویت فیزیکی و شیمیایی سطح مشترک کامپوزیتها جهت بهبود عملکرد مکانیکی آنهاست. استحکام برشی در نمونه‌های تقویت‌شده ۴۲% نسبت به نمونه مرجع ارتقا یافت و در فرورفتگی شبه استاتیکی، نانوکامپوزیتها بیش از ۱۰% مستحکم‌تر شدند. در ایجاد لایه نانولوله‌های کربن بر سطح الیاف شیشه، لزوما استفاده از شدت میدان قوی‌تر و غلظت بالاتر محلول موجب بهبود کیفیت لایه‌نشانی نخواهدشد. شدت میدان در غلظت‌های بالای نانوذرات به دلیل خروج از شرایط تعادل محدود شده و بهترین نتایج در فرآیندهای نه چندان طولانی، با چگالی شدت جریان بین ۰,۵ تا ۱ میلی آمپر بر سانتی متر مربع به دست آمد. تاثیر افزایش شدت میدان الکتریکی بر جرم نشست در حدود ۸.۵ برابر مشاهده شد درحالی‌که این فاکتور برای افزایش غلظت ۵.۵ برابر بود.
دوره ۲۳، شماره ۳ - ( ۵-۱۴۰۲ )
چکیده
اسکله یک سازه مهندسی است که عموما برای بارگیری و باراندازی کالاها ساخته میشوند. این سازه با توجه به شرایط کنار سواحل ممکن است بر روی لایه های ضعیف همانند شن و ماسه اجرا شود. در صورت طراحی نادرست این سازه و ایجاد گسیختگی در آن، فعالیتهای اسکله به دلیل آسیب وارده به تاسیسات مجاور آن ممکن است برای مدتها متوقف شود. به همین دلیل بررسی نحوه رفتار سازههای ساحلی در برابر عوامل گسیختگی همچون زلزله و روانگرایی ناشی از آن اهمیت بالایی دارد. تحلیل عملکرد اسکله در برابر روانگرایی معمولا توسط روشهای عددی انجام میشود. در این مقاله با استفاده از نرمافزار Flac۲D که دارای قابلیت تحلیل غیرخطی تنش مؤثر و تولید اضافه فشار آب حفرهای در محیط پیوسته خاک است، به شبیهسازی روانگرایی در خاک اطراف اسکله با کمک مدل رفتاری Finn پرداخته شده است. در ادامه تاثیر پارامترهای مختلف زلزله بر روی رفتار اسکله بررسی شده است. در نهایت نتایج اضافه فشار آب حفرهای، جابه جایی افقی و نشست خاک و لنگر خمشی شمعها ارائه شده است. سپس میزان همبستگی این پارامترها با پارامترهای مختلف زلزله بررسی شده است. از آنجایی که معیارهای شدت زلزله اهمیت زیادی در ارزیابی احتمالاتی تقاضای لرزهای انواع سازهها دارند. بنابراین در این مطالعه به منظور بررسی کیفیت معیارهای شدت زلزله، شاخصهای تعیین کنندهای نظیر بهینه و کاربردی بودن، شاخص کارآیی، کفایت نسبت به بزرگای زلزله و فاصله از مرکز انتشار زلزله بررسی شده است. نتایج نشان میدهد تطابق بین پارامترهای زلزله با نشست خاک نسبت به پارامترهای دیگر عموما بهتر میباشد.
