---

این مقاله با پذیرش رخداد رشد علمی در دوره طلایی اسلامی-ایرانی و به ویژه سال های ۵۰۰-۱۳۰ هجری می کوشد با نگاهی جامعه شناسی این رخداد را بفهمد و تبیین کند. فهم رشد علمی، در واقع، به معنای شناخت فرایندهای شکل گیری عناصر مختلف معرفت علمی و به طور خاص روش شناسی تجربی است. این مطالعه، به تفکیک انواع رویکردهای شناخت عقلانی در آن دوره می پردازد و از آن میان، بر علوم تجربی تاکید می کند. چارچوب نظری بر مبنای نظریات جامعه شناسی علم در مورد نفوذ فرهنگ در علم و به ویژه جامعه شناسی تفهمی علم در سنت وبر و مرتون فراهم آمده است. این چارچوب، امکان شناخت عوامل فرهنگی درونی را، فراتر از تبادلات فرهنگی و انتقال علم از بیرون، فراهم می سازد. این مطالعه، با بررسی متون علوم طبیعی و علوم انسانی در آن دوره نشان می دهد که چگونه روش شناسی تجربی دانش ها و از جمله دانش های تاریخی، جغرافیایی و مردم شناسی از تفسیر اجتماعی از مذهب نبوی و به طور خاص، از عناصر فرهنگی تعلق، تسویه و تعارف در اخلاقیات شعوبیه تاثیر پذیرفته است. .

---

موضوع تحقیق: کربن فعال یک جاذب متخلخل با سطح ویژه، حجم حفرات و توزیع اندازه حفرات قابل‌قبول برای بسیاری از کاربردها ازجمله جذب سطحی هست. این ماده از منابع متعدد طبیعیِ حاوی کربن به دست می­آید. به دلیل افزایش تقاضا برای کربن فعال، پیش ماده‌های ارزان‌قیمت بسیار مورد توجه هستند. در این میان مایع سیاه که پسماند صنعتیِ حاصل از فرآیند لیگنین کرافت در کارخانجات کاغذسازی و حاوی مقادیر بالایی از کربن است، می­تواند به‌عنوان پیش ماده مناسب و ارزان‌قیمت برای تولید کربن فعال استفاده شده و ارزش افزوده بالایی ایجاد کند.
روش تحقیق: در این تحقیق، در ابتدا لیگنین از پسماند صنعتی مایع سیاه که تهیه‌شده از کارخانه صنایع چوب و کاغذ ایران است، تحت شرایط مشخص و با بررسی تاثیر pH استخراج شد و سپس کربن پودری با استفاده از روش فعال­سازی شیمیایی توسط عامل فعال­سازی شیمیایی فسفریک اسید از لیگنینِ استخراج شده سنتز شد. به‌منظور بررسی اثر پارامتر دمای فعال­سازی بر روی ساختار کربن فعال، شامل مساحت سطح ویژه، حجم حفرات و توزیع اندازه حفرات، سه دمای فعال­سازی ۴۰۰ و ۵۰۰ و ۶۰۰ درجه سانتی­گراد در نسبت عامل فعال­سازی ۲ موردبررسی قرار گرفت. جاذب­های سنتز شده به‌منظور بررسی خواص فیزیکی و مورفولوژی سطح تحت آنالیزهای FTIR، BET و SEM قرار گرفتند.
نتایج اصلی: نتایج حاکی از آن بود که بالاترین میزان لیگنین با ساختاری مشابه به لیگنینِ تخریب‌شده، در ۲pH=  بازیابی شد. بررسی اثر پارامتر درجه حرارت فعال­سازی نشان داد که دمای ۵۰۰ درجه سانتی­گراد می­تواند دمای مناسبی برای سنتز کربن فعال با مساحت سطح ویژه بالا باشد و افزایش دمای بالاتر از ۵۰۰ درجه سانتی­گراد مؤثر نیست. از میان جاذب­های سنتز شده، نمونه کربن فعالِ سنتز شده در دمای فعال­سازی ۵۰۰ درجه سانتی­گراد، دارای بالاترین مساحت سطح ویژه و حجم حفرات کل به ترتیب  m^۲/g ۳۱/۱۵۷۳ و  cm^۳/g ۸۹/۰ بود که پتانسیل بالای این پیش ماده را به عنوان جاذب کربن فعال نشان می­دهد.

---

امواج الکترومغناطیسی در برخورد با بردهای الکترونیکی، جریان و ولتاژ در مدارها القا می‌کنند. اندازه میدان کوپل شده، به خصوصیات جبهه موج و برد الکترونیکی بستگی دارد. در این مقاله با حل معادلات ماکسول به روش FDTD۱ و شبیه‌سازی سه‌بعدی از شرایط مرزی لایه‌های کاملا منطبق۲ و روش TF/SF۳، برای شبیه‌سازی انتشار موج در برد و محیط و بررسی تأثیر مشخصات موج تابشی در القا بر روی خطوط میکرواستریپ برد مدار چاپی استفاده شده است. سپس با تبدیل روابط الکتریکی به روابط متناظر الکترومغناطیسی در مدل گامل- پون۴ ترانزیستور دو قطبی، تحلیل عملکرد ترانزیستور با روابط میدانی انجام شده است. مقایسه نتایج آزمایشها و شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهد که برای تحلیل اثر امواج الکترومغناطیسی بر مدارهای الکترونیکی می‌توان از مدل‌های الکترونیکی قطعات فعال در شبیه‌سازی به روش FDTD استفاده کرد.

---

با توجه به کاربردهای مهم و در حال گسترش موتورهای BLDC، پایش وضعیت آن‌ها روز به روز اهمیت بیشتری می‌یابد. لنگی رتور یکی از منابع مهم ایجاد اشکال در کارکرد این موتورها است. تشخیص این عیب در شرایطی که سرعت و گشتاور موتور در حال تغییر است با استفاده از الگوریتم‌های پیچیده‌ای مانند موجک و کلاس کوهن امکان‌پذیر بوده و البته در پیاده‌سازی عملی به علت نیاز به حجم بالای محاسباتی با مشکل روبه‌رو شده است. در این مقاله روش جدید و به‌صرفه‌ای بر اساس روش تغییریافته تحلیل علائم جریان موتور برای تشخیص عیب لنگی رتور موتوری که در شرایط کاری غیر ایستا کار می‌کند، ارائه شده است. جریان استاتور موتور سالم و معیوب به روش اجزای محدود دوبعدی محاسبه و سیگنال جریان بر اساس زاویه چرخش رتور نمونه‌برداری شده است. با این کار سیگنال جریان در شرایط کاری غیرایستا نیز ایستا شده و لذا به استفاده از الگوریتم‌های ویولت و کلاس کوهن نیاز نیست. در ادامه، تحلیل مرتبه بر روی سیگنال‌‌های جریان موتور سالم و معیوب اعمال و نتایج با هم مقایسه می‌شود. با این کار عیب لنگی رتور آشکار و تشخیص داده می‌شود.

---

امروزه بنابر اثبات وجود ترکیبات پلی فنولی با خواص ضداکسیدان در پوست انار، بررسی پتانسیل‌های کاربردی آن در سلامت مواد غذایی و فرآورده‌های شیلاتی در کانون توجه محققین قرار گرفته است. در مطالعه حاضر، تأثیر تجویز خوراکی عصاره الکی پوست انار(Punica granatum L.)  (غلظت:mg/kg  ۶۰۰) بر تغییرات عملکردی سیستم دفاع ضد‌اکسیدانی و فراسنجه‌های بیوشیمیایی سرم خون بچه‌ ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) طی یک مواجهه ۴۵ روزه با تنش تراکم ذخیره‌سازی پایش گردید. در این راستا، ماهیان در ۶ گروه (۳ گروه تیمار و ۳ گروه شاهد)‌ با سطوح مختلف تراکم ذخیره‌سازی (۳، ۵ و۱۰ کیلوگرم در مترمکعب) به صورت تصادفی و در سه تکرار دسته‌بندی شدند. در انتهای دوره تیمار، خون‌گیری از ماهیان و تهیه سرم انجام پذیرفت. نتایج این تحقیق افزایش معنی‌داری را در فراسنجه‌های بیوشیمیایی (فسفر، کلر، منیزیم، کلسیم و تری‌گلیسرید) و نیز سطوح فعالیت برخی آنزیم‌ها و ترکیبات ضد­اکسیدانی نظیر SOD و MDA سرم خون بچه ماهیان نسبت به گروه شاهد نشان نداد، ولی در مورد شاخص‌های استرسی چون گلوکز، کلسترول و نیز فعالیت ضد­اکسیدان‌ها نظیرCAT و GSH تغییرات معنی‌دار بود. بنابر یافته‌های ارائه شده تجویز خوراکی مکمل غذایی عصاره پوست انار، جهت مصرف در مراکز پرورش متراکم ماهیان کپور معمولی قابل توصیه می باشد.

---

تجمع نانوذرات در محیط و آب به دلیل کاربرد وسیع آنها در صنایع، کشاورزی، پزشکی و داروسازی نگرانی روزافزونی را درباره محیط زیست و افزایش مواجهه با نانوذرات در اکوسیستم ها و انسان ایجاد کرده است. ﻧﺎﻧﻮذرات اکسیدآهن ﺑﻪ راﺣﺘﯽ وارد ﺟﺮیﺎن ﺧﻮن شده و در بافت های مختلف تجمع یافته و باعث بروز صدماتی در این بافت ها می شوند. لذا در این پژوهش به بررسی تغییرات بافت روده ماهی کفال خاکستری (M. cephalus) و تجمع بافتی در مواجهه خوراکی با نانوذرات اکسید آهن پرداخته شد. تعداد ۱۱۰ قطعه ماهی جوان کفال خاکستری پس از ۲هفته سازگاری در چهار گروه زمانی ۱، ۷، ۱۴ و ۲۸ روزه تیماربندی شدند و یک گروه نیز به عنوان شاهد درنظر گرفته شد. کفال ماهیان دوبار در روز نانوذرات اکسیدآهن را به میزان ۱۵ میلی گرم بر کیلوگرم بصورت متصل به غذا دریافت کردند. نتایج نشان داد اگرچه میزان آهن بافتی تنها در گروه ۲۸روزه افزایش معنادار داشت، اما مصرف نانوذرات اکسیدآهن تقریبا در تمام گروهها باعث افزایش تجمع بافتی آهن در روده می گردد. مطالعه بافتی روده نشان دهنده تغییراتی از قبیل افزایش تعداد و اندازه سلولهای جامی، تخریب ساختار ریز پرزها، خونریزی و درجاتی از نکروز بود که شدت و گستردگی تغییرات ایجاد شده در بافت روده با بیشتر شدن زمان مواجهه افزایش یافت. این مشاهدات نشان داد که مصرف نانوذرات اکسیدآهن بر عملکرد روده تأثیر منفی گذاشته و باعث تجمع آهن و بروز صدمات وابسته به زمان می گردد.

---

مزیت دبی سنج های آلتراسونیک اندازه گیری بدون افت فشار سیال است. در این پژوهش یک دبی سنج آلتراسونیک بر اساس اندازه گیری زمان عبوری با تکنیک هتروداین طراحی و ساخته شده است. در ابتدا مبانی عملکردی این نوع دبی سنج ها، نحوه انتخاب ترانسدیوسرهای فرستنده و گیرنده و چگونگی انتخاب فرکانس تحریک آن ها ارائه شده است. سپس چرخه جریان سیال که برای تست دبی سنج طراحی و ساخته شده، تشریح می گردد. آزمایش های انجام شده برای دبی های ۲۲ تا ۳۷ لیتر بر ثانیه نشان می دهد که خطای اندازه گیری دستگاه در بازه ۷/۲– تا ۲/۴+ درصد مقدار واقعی دبی قرار دارد.

---

---

در سال های اخیر، تقاضا برای غذاهای سالم و کاربردی افزایش یافته است و صنایع غذایی در تلاش است تا این نیازهای جدید را برطرف کند. این مطالعه با هدف ارزیابی اثر غلظت‌های مختلف پودر چای سبز بر ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی، ویژگی‌های حسی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و زنده مانی باکتری های پروبیوتیک در یک دوره نگهداری ۹۰ روزه انجام شد. هفت نمونه بستنی حاوی ۰ تا ۳ درصد پودر چای سبز و لاکتوباسیلوس کازئی تولید و در روزهای ۰، ۳۰، ۶۰ و ۹۰ مورد ارزیابی قرار گرفت. از روش های فولین سیکالتو و دی فنیل پیکریل هیدرازیل برای تعیین محتوای پلی فنل کل و خاصیت آنتی اکسیدانی استفاده شد. نتایج نشان داد که اسیدیته، فعالیت آنتی اکسیدانی، پلی فنل کل، ویسکوزیته، مقاومت به ذوب و تعداد سلول های زنده لاکتوباسیلوس کازئی با افزایش غلظت پودر چای سبز افزایش یافت (۰۵/۰>p). همچنین با گذشت زمان، تفاوت معنی داری در ویسکوزیته و مواد جامد کل مشاهده نشد، اما فنل کل، فعالیت آنتی اکسیدانی و زنده مانی باکتری های پروبیوتیک به طور معنی داری کاهش یافت (۰۵/۰>p). نتایج ارزیابی حسی نشان داد که طعم و رنگ نمونه‌های حاوی ۵/۱ و ۲ درصد پودر چای سبز بالاترین امتیاز را به خود اختصاص دادند (۰۵/۰>p). نمونه‌های حاوی ۵/۱ درصد پودر چای سبز که دارای بالاترین امتیاز رنگ، طعم و مقبولیت کلی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی بالا و تعداد سلول های زنده لاکتوباسیلوس کازئی بیش از cfu/g ۱۰^۷ در طول دوره نگهداری بودند، می‌توانند به عنوان یک محصول جدید با خواص ارتقاء دهنده سلامت معرفی شوند.
 

---

پرداخت مگنتورئولوژیکال یک مکانیزم بهینه‌سازی شده در جهت پرداخت دقیق سطوح شناخته می‌شود. با استفاده از این تغییر ساختار مشکلات رایج پرداخت همانند ایجاد ساختار تجمعی ساینده‌ها برطرف گردیده است. در این راستا مطالعه و بررسی پارامترهای فرآیند، راهکاری در جهت افزایش راندمان و بهترین عملکرد خواهد بود. در این پژوهش پارامترهای سرعت چرخش قطب مغناطیسی، سرعت چرخش قطعه‌کار، شعاع دوران، شکاف و زمان ماشین‌کاری مورد بررسی قرارگرفته است. با استفاده از معادله رگرسیون نرخ براده‌برداری، پارامترها به‌وسیله‌ی آنالیز حساسیت آماری به روش سوبل تحلیل گردیده است. نتایج به‌دست‌آمده بیان می‌کنند که سرعت چرخش قطب مغناطیسی با ۳۷ درصد و سرعت چرخش قطعه‌کار در حدود ۳۰ درصد به‌عنوان مؤثرترین پارامترها و شعاع دوران با ۱۵ درصد و شکاف ماشین‌کاری با ۱۶ درصد به‌عنوان پارامترهای بعدی در نظر گرفته می‌شوند. زمان ماشین‌کاری با ۱ درصد کم تأثیرترین پارامتر در این فرآیند شناخته می‌شود. بر این اساس می‌توان از اثر پارامتر زمان ‌بر این فرآیند چشم‌پوشی کرد.