۸ نتیجه برای هوشیار
دوره ۷، شماره ۳ - ( ویژه‌نامه ۱۳۹۵ )
چکیده
یکی از روش‌های نوین مورد استفاده در برنامههای اصلاحی گیاهان مشخص نمودن مکان های صفت کمی (QTL) در ژنوم به کمک نشانگرهای مولکولی می‌باشد. به منظور شناسایی QTL برای صفات شیمیایی نظیر درصد تجمع نیکوتین، کلر، قند و مقدار خاکستر به جا مانده از سوزش در توتون شرقی، یک جمعیت ژنتیکی متشکل از ۵۵ لاین خویش آمیخته نوترکیب حاصل از تلاقی SPT۴۰۶ (لاین پدری) و Basma seres ۳۱ (لاین مادری) در رابطه با صفات ذکر شده مورد ارزیابی قرار گرفت. برای شناسایی QTL از نقشه پیوستگی که با استفاده از ۱۰۳ لاین خویش آیخته نوترکیب و با ۱۴ نشانگر SSR، ۲۴ نشانگرISSR و ۲۶ نشانگر رتروترنسپوزون تهیه شده بود و ۷ گروه پیوستگی را در بر می گرفت استفاده گردید. پنج QTL برای صفات مورد مطالعه شناسایی شد. تغیرات فنوتیپی توجیه شده توسط QTL های شناسایی شده بین ۳۴/۰ و ۷۰/۰ متغیر بود. در این تحقیق برای صفت قند هیچ QTLی شناسایی نشد. شناسایی QTL های مشترک برای برخی صفات بررسی شده می‌تواند ناشی از اثرات پلیوتروپی و یا پیوستگی نواحی ژنومی دخیل در کنترل این صفات باشد. شناسایی QTL های مشترک اهمیت زیادی در به‌نژادی گیاهان دارد، زیرا گزینش همزمان چند صفت را امکان‌پذیر می‌سازند.
دوره ۷، شماره ۴ - ( ۶-۱۳۹۷ )
چکیده
بیماریهای بلایت زودرس و دیررس بادام زمینی از بیماریهای مهم بادام زمینی بهشمار میروند. طی سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ عکسالعمل یازده ژنوتیپ بادام زمینی و رقم محلی گلی (NC۲) نسبت به بیماریهای لکهبرگی سرکوسپورایی در شرایط مزرعه با سابقه وقوع بالای بیماری لکه سرکوسپورایی، ارزیابی گردید. آزمایشات مزرعهای در ایستگاه تحقیقات زراعی لشت نشاء بهصورت طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که، بین ژنوتیپها از نظر آلودگی به قارچهای عامل بلایت زودرس (Passalora arachidicola) و دیررس بادام زمینی (P. personata) عکسالعمل متمایزی وجود دارد. بهطوریکه، تنوع معنیداری بین ژنوتیپهای بادام زمینی به بیماری لکه سرکوسپورایی دیده شد (P ≤ ۰,۰۱). تفاوت بین ژنوتیپهای حساس با اندازهگیری تعداد و اندازه لکههای برگی، درصد ریزش برگ و شدت لکهبرگی تعیین گردید. مقایسه میانگینها نشان داد که، میزان وقوع لکهبرگی سرکوسپورایی براساس اندازهگیری تعداد لکهها در برگ در ژنوتیپهای Pn۲۰۲ (۱/۸۵) و Pn۲۲۰ (۸/۷۵) بهمیزان ۸-۵ برابر نسبت به ژنوتیپهای Pn۲۱۳ (۲/۹)، Pn۱۷۰ (۹/۱۰)، Pn۱۴۰ (۶/۱۱)، و Pn۲۰۴ (۲/۱۵) بیشتر بود. البته وقتی شدت بیماری لکهبرگی سرکوسپورایی لحاظ شد، این میزان به ۵-۳ برابر رسید. میزان ریزش برگ و شدت لکهبرگی سرکوسپورایی در ژنوتیپهای بادام زمینی بهترتیب بین ۹/۶۰-۷/۴ و ۵/۵۲ -۳/۱۱ درصد متغیر بود. بهطوریکه، میزان ریزش برگ و لکهبرگی سرکوسپورایی در ژنوتیپ Pn۲۰۲ بهترتیب تا ۸۸/۶۰ و ۴۹/۵۲ درصد افزایش داشت. نتایج بررسی نشان داد که، با افزایش شدت لکهبرگی از ۳/۱۱ به ۵/۵۲ درصد میزان ریزش برگ از ۷/۴ به ۹/۶۰ درصد افزایش و عملکرد پیله (غلاف بادام زمینی) از ۴/۳۸۰۹ به ۶/۱۲۱۷ کیلوگرم/هکتار کاهش پیدا کرد (۸/۲۵۹۱ کیلوگرم/هکتار). مجموعاً، سه ژنوتیپ Pn۱۷۰ ، Pn۱۴۰ و Pn۲۱۳ نیمه مقاوم و ژنوتیپهای Pn۲۲۰ و Pn۲۰۲حساس به بیماری لکه سرکوسپورایی تشخیص داده شدند. ژنوتیپهای مقاوم به لکه سرکوسپورایی خصوصیات زراعی مطلوبی داشتند و از پتانسیل قابل قبولی برای معرفی (آزادسازی رقم) یا استفاده بهعنوان والد در برنامههای اصلاح نباتات برخوردار هستند.
دوره ۱۳، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۸۹ )
چکیده
هدف: زعفران خوراکی کلاله خشک گونه گیاهی کرکوس ساتیووس است که علاوه بر مصارف غذایی بهعنوان ادویه، دارای خواص درمانی متفاوتی نیز هست. در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد از ۱۹۰ تن تولید جهانی زعفران، متعلق به ایران است. به‌منظور بررسی کیفیت زعفران‌های مناطق مختلف دنیا توسط گروههای تحقیقاتی مختلف، زعفران‌های کشورهای مختلف از جمله ایران از نظر کمّی و کیفی مقایسه شده‌اند. ولی همواره، یک نمونه از زعفران هر کشور برای مطالعه انتخاب شده است. با توجه به اینکه مناطق وسیعی از ایران زیر کشت این محصول است، بهنظر می‌رسد که استفاده از یک نمونه از نظر علمی و آماری نتایج صحیحی را به دنبال نداشته باشد. همچنین در صورت مشاهده تفاوت غلظت اجزاء، استفاده از عصاره در مطالعات دارویی نیز نتایج تکرارپذیری را به دنبال نخواهد داشت. به‌منظور اثبات این ادعا در تحقیق حاضر زعفران‌های بستهبندی شده توسط چند شرکت تجاری از لحاظ تشکیل دهنده‌های مهم آن، یعنی کروسین، پیکروکروسین و سافرانال مقایسه شد.
مواد و روش‌ها: پنج نمونه متفاوت از پنج بستهبندی متعلق به شرکتهای تجاری با نام‌های (بهترتیب حروف الفبا): احتشامیه، تروند، عباسزاده، صباغ و نوین زعفران به روش HPLC UV/Vis مطالعه شد. برای اینکه در نتایج حاصل شبه‌ای از تبلیغ یا طرفداری از شرکت خاصی وجود نداشته باشد، نمونه‌های فوق به شکل تصادفی از ۱ تا ۵ شمارهگذاری شد.
نتایج: نتایج نشان داد که تمام نمونه‌ها حاوی این اجزاء و از نظر کیفی ارزشمند بود. از نظر کمّی، بیشترین غلظت کارتنویید کروسین در نمونه ۳ و بالاترین مقدار منوترپنآلدییدهای پیکروکروسین و سافرانال بهترتیب در نمونه‌های ۱ و ۲ بودند.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج این تحقیق و همچنین وجود مناطق وسیع زیر کشت زعفران و شرایط متنوع آب و هوایی ایران، تأکید می‌شود که یک نمونه زعفران معیاری از زعفران کل مناطق ایران نیست. تحقیقات توسط محققان حاضر در اینباره ادامه دارد.
دوره ۱۵، شماره ۸۲ - ( ۹-۱۳۹۷ )
چکیده
هدف از این پژوهش، مطالعه تاثیر سونیکاسیون حرارتی در مقایسه با روش معمول پاستوریزاسیون روی ترکیبات زیست فعال و برخی از ویژگی‌های آب انار است. تیمارها، نمونه کنترل (بدون تیمار)، نمونه پاستوریزه شده (C°۹۰ به‌مدت ˝۳۰(، نمونه حرارت داده شده در دمای C° ۶۰ به مدت ۴، ۸ و۱۲ دقیقه، نمونه اولتراسوند بدون حرارت به‌مدت ۴، ۸ و۱۲ دقیقه با شدت‌های ۴/۲۴، ۷/۴۲و ۶۱ میکرومتر و نمونه اولتراسوند با حرارت (۶۰ C°به‌مدت ۴، ۸ و۱۲ دقیقه) با شدت‌های ۴/۲۴، ۷/۴۲ و ۶۱ میکرومتر بودند. تیمارهای مورد بررسی تاثیر معنی داری بر بریکس، pH و اسیدیته آب انار نداشتند. تیمار پاستوریزاسیون موجب بیشترین کاهش در ویژگی-های کیفی نمونه‌ها شد. بیشترین درصد تخریب ویتامین ث در آب انار مربوط به تیمار پاستوریزاسیون در حدود ۱/۳۴ درصد بود. بیشترین محتوای فنولی در تیمار با دمای C° ۲۵ ، شدت ۶۱ میکرومتر در ۱۲ دقیقه بود که به میزان ۲۲ درصد موجب افزایش ترکیبات فنولی شد. فعالیت آنتی‌اکسیدانی در اثر پاستوریزاسیون ۸/۸ درصد کاهش یافت در‌صورتی‌که تیمارهای سونیکاسیون موجب افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی تا ۵/۱۰ درصد شد. تیمار پاستوریزاسیون و اولتراسوند با دمای ۶۰ درجه، شدت ۶۱ میکرومتر در ۱۲ دقیقه اثر معنیداری بر محتوای آنتوسیانینی آب انار داشتند و این ویژگی را به میزان ۱۰ و ۸/۸ درصد کاهش دادند. در کل نتایج مطالعه حاضر نشان می‌دهد که با توجه به نتایج تلفیقی شدت ۷/۴۲ میکرومتر اولتراسوند در دمای ۶۰ می‌تواند موثرترین تیمار در حفظ ویژگی‌های کیفی آب انار در مقایسه با روش پاستوریزاسیون باشد.
نیما هوشیار، سید سیامک اشرف طالش،
دوره ۱۶، شماره ۱۲ - ( ۱۲-۱۳۹۵ )
چکیده
پیش بینی رفتار مخزن T شکل به دلیل پیچیدگی بالا همواره مورد علاقه محققین بوده است. در این مقاله بر اساس داده‌های آزمایشگاهی و با استفاده از برنامه‌ریزی ژنتیکی برای خروجی فرآیند اختلاط مدلی بهینه ارائه شده است. به منظور یافتن معادلات رفتاری سیستم، ابتدا با تغییر متغیر‌های ورودی سیستم جدول داده‌های تجربی ورودی – خروجی به دست آمد. با استفاده از برنامه‌ریزی ژنتیکی، معادله حاکم بر جدول داده‌های ورودی – خروجی به منظور پیش‌بینی رفتار سیستم استخراج شده است. برای طراحی ساختار درخت‌های برنامه‌ریزی ژنتیکی از بهینهسازی چند هدفی با دو تابع هدف خطای مدلسازی و پیچیدگی ساختار مد نظر قرار گرفته است. با کمینه کردن همزمان این دو تابع هدف، به دنبال یافتن معادلات ساده‌تر (کمینه کردن پیچیدگی ساختار) و افزایش دقت مدلسازی (کمینه کردن خطا) انجام گردیده است. به منظور دست یافتن به معادلات با پیچیدگی کمتر عمق درختان تولید شده در ساختار برنامه‌ریزی ژنتیکی کمینه شده است. با استفاده از بهینهسازی چند هدفی مجموعه‌ای از نقاط بهینه ارائه گردیده است. مقایسه نتایج حاصل از خروجی مدلهای ارائه شده و داده‌های تجربی نشان‌دهنده تطابق و عمل کردن بسیار خوب مدل ارائه شده بر اساس برنامه‌نویسی ژنتیکی چند هدفی می‌باشد.
دوره ۱۷، شماره ۶ - ( ۹-۱۳۹۶ )
چکیده
به منظور استخراج نیمرخ سرعت موج برشی با استفاده از معکوس نسبت طیفی مولفه‌ی افقی به قائم خردلرزه‌ها (H/V)، اندازه‌گیری‌های خردلرزه‌ای به صورت تک ایستگاهی در شش ایستگاه در مسیر قطار شهری کرمانشاه انجام شد. ابتدا داده‌های ثبت شده توسط دستگاه لرزه‌نگار سه مولفه‌ای، با استفاده از نرم‌افزار Geopsy پردازش و فرکانس غالب ساختگاه برآورد گردید. سپس به منظور تعیین نیمرخ سرعت موج برشی از معکوس طیف H/V، از ۴ مدل پیشنهادی ۳، ۵، ۷ و ۱۰ لایه برای همه‌ی نقاط مذکور استفاده گردید و در نهایت به منظور بررسی دقت نتایج حاصله، نیمرخهای سرعت موج برشی به دست آمده از روش معکوس طیف H/V با مدلهای مذکور با نتایج آزمایش درون‌چاهی سطح به عمق (Down-hole) مقایسه شده‌اند. نکته قابل توجه این استکه نیمرخهای سرعت موج برشی ساختگاه بدون توجه به نتایج آزمایشهای درون چاهی برای در نظر گرفتن ضخامت و محدوده‌ی سرعت لایه‌های زمین، استخراج شد و در نهایت با نیمرخ سرعت موج برشی حاصل از آن آزمایشها مقایسه گردید. نتایج به دست آمده از تطابق خوبی با نتایج آزمایشهای درون‌چاهی برخورداراست. تشابه نیمرخهای استخراج شده با نیمرخ آزمایش درون چاهی سطح به عمق با افزایش تعداد لایه‌های در نظر گرفته شده در مدل تحلیلی افزایش می‌یابد. همچنین عمق نیمرخهای استخراج شده، با افزایش تعداد لایه‌های مدلهای اولیه افزایش می‌یابد و بدین ترتیب روش معکوس طیف H/V، نیمرخ سرعت موج برشی را تا عمق بیشتری نسبت به آزمایش درون چاهی برآورد می‌کند.
دوره ۱۷، شماره ۱۰۶ - ( آذر ۱۳۹۹ )
چکیده
در پژوهش حاضر، فرآیند خشک کردن ورقه‌های نازک سیب‌زمینی با توان مایکروویو از جنبه ترمودینامیکی مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. در طی آزمایشها، ورقه‌های سیب‌زمینی با ضخامت‌های ۵/۳، ۵، ۷ و ۹ میلی‌متر با توان‌های ۲۰۰، ۴۰۰، ۶۰۰ و ۸۰۰ وات خشکانده شدند. انرژی مصرفی ویژه در محدوده ۸۳/ تا ۲۹/۳ مگاژول بر کیلوگرم به دست آمد و با افزایش ضخامت نمونه‌ها به طور معنیداری (در سطح احتمال ۵ درصد) افزایش یافت. راندمان انرژی فرآیند (۲۳/۱۳ تا ۵۹/۳۵ درصد) با افزایش توان مایکروویو و کاهش ضخامت نمونه‌ها به طور معنیداری (در سطح احتمال ۵) بهبود یافت. انرژی تلف شده ویژه در طی فرآیند از۶۹/۰ تا ۷۱/۲ مگاژول بر کیلوگرم متغیر بود. راندمان اگزرژی و شاخص پایداری فرآیند به ترتیب از ۰۳/۱۰ تا ۱۷/۲۸ درصد و از ۱۱/۱ تا ۳۹/۱ متغیر بودند. در مجموع، بر اساس نتایج به دست آمده در این پژوهش، استفاده از توان‌های بالاتر مایکروویو برای خشکاندن نمونه‌های نازک‌تر باعث بهبود عملکرد ترمودینامیکی و کاهش اثرات زیست محیطی فرآیند شد.
میثم شیرزاده‌گرمی، هوشیار ایمانی‌کله‌سر،
دوره ۱۹، شماره ۳ - ( اسفند ۱۳۹۷ )
چکیده
کاربرد دینامیک سیالات محاسباتی به‌منظور ارزیابی عددی آثار باد بر ساختمان‌های بلند با توجه به افزایش توان محاسباتی رایانه‌ها در سال‌های اخیر در حال توسعه است. با توجه به ریزش‌های گردبادی پیرامون ساختمان‌های انعطاف‌پذیر، لاغر و بلند ناشی از جریان باد با اعداد رینولدز نسبتاً بالا، بررسی رفتار آئروالاستیک ساختمان‌های بلند امری ضروری است. در این مقاله، جریان آشفته باد با ۴ سرعت متفاوت پیرامون ساختمان بلند استاندارد CAARC بهصورت عددی شبیه‌سازی شده است. از مدل شبیه‌سازی گردابه‌های بزرگ برای لحاظ اثر آشفتگی در حل معادلات جریان استفاده شده و پاسخ ساختمان‌های بلند به نیروهای حاصل از باد با حل معادله دیفرانسیل حرکت تعیین شده است. به‌منظور انتقال داده‌ها بین دو حوزه حل سیالاتی و سازه‌ای در هر گام زمانی، از روش کوپل‌شدگی دوطرفه استفاده شده است. طبق نتایج حاصل از شبیه‌سازی عددی، ضرایب فشار، خطوط جریان و میدان فشار لحظه‌ای پیرامون ساختمان بلند مطابقت خوبی با مشخصه‌های متداول جریان پیرامون اجسام هوابند دارد. سرعت بحرانی متناظر با پدیده قفل‌شدگی در این مساله با استفاده از عدد استروهال، برابر با ۱۰۰متر بر ثانیه محاسبه شده است. همچنین تاریخچه زمانی جابه‌جایی بام ساختمان در جهت باد و عمود بر امتداد آن به‌ازای سرعت‌های متفاوت وزش باد استخراج شده و بهترتیب میانگین و انحراف‌معیار آنها محاسبه شده است. افزایش مداوم دامنه نوسان‌های عرضی ساختمان تحت وزش باد با سرعت ۱۰۰متر بر ثانیه مشاهده شده است. این نکته بیانگر کارآیی و قابلیت فرآیند عددی حاضر در تشخیص ناپایداری آئروالاستیک به‌ازای سرعت پیش‌بینی‌شده است.
