۳۶ نتیجه برای آسایش حرارتی
دوره ۲، شماره ۳ - ( ۱۱-۱۴۰۰ )
چکیده
بیان مسئله: امروزه بحث آسایش حرارتی بهعنوان یکی از عوامل مهم در کیفیت فضاهای باز شهری در کنار عوامل کالبدی مطرح شده است. اصولاً شهروندان، تمایل به حضور در فضاهایی دارند که در آنجا احساس آسایش حرارتی داشته باشند. به دلیل تأثیر پارامترهای گوناگون در فضاهای باز شهری که بر روی آسایش حرارتی کاربران تأثیرگذارند و کمبود مبانی مدون در این زمینه، خلق چنین فضایی در یک محدوده شهری، با دشواریهایی در تشخیص و تأمین نیازهای حرارتی برای طراحان شهر گردیده است.
یافتهها: مطالعات نشان داد که در فضاهای باز محیط شهری به دلیل تأثیر عوامل مختلف نمیتوان به شرایط مطلق آسایش حرارتی در تمام طول روز دستیافت؛ بلکه انتظار میرود شرایط آسایش حرارتی برای ساعات مشخصی فراهم شود. برای بهبود آسایش حرارتی در فضاهای باز شهری عناصری همچون، پوشش گیاهی، آب، جهتگیری مناسب، نوع مصالح، رنگ، نرخ فعالیت و نرخ پوشش اهمیت مییابند. بدیهی است با بهکارگیری این عوامل و رعایت زمان حضور در فضای باز پیادهراه رودکنار، آسایش حرارتی در آن مهیا شود.
روش: پژوهش ازنظر هدف کاربردی- توسعهای است؛ و بر اساس روش تحلیلی است. در این روش جهت بررسی خرد اقلیم مورد نظر از تکنیک شبیهسازی با نرم افزا (Envi met) بهعنوان یکی از کاملترین نرمافزارهای شبیهسازی در حوزه خرداقلیمهای شهری، استفاده شده است و مقادیر شاخص آسایش حرارتیPMV (پیشبینی متوسط آرا) به کمک شبیهسازی در نقاط مختلف مسیر پیادهراه طراحی شده که شرایط و موقعیتهای متفاوتی دارند، محاسبه شده و تغییرات دو عامل دما و تابش و تأثیر آن بر آسایش حرارتی رودکنار خرمآباد لرستان در فصل تابستان، مورد بررسی قرار گرفته است.
نتیجهگیری: نهایتاً مشخص شد که عواملی نظیر انتخاب جهت مسیر حرکت، ساعت پیادهروی، عرض پیادهراه، وجود درختان و پوشش گیاهی، سایه و آب، همچنین برخی ویژگیهای کاربران نظیر نرخ متابولیک و فعالیت، نرخ پوشش در میزان آسایش حرارتی در این فصل از سال تأثیرگذار بوده است.
دوره ۳، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۹۲ )
چکیده
برای کاهش هر چه بیشتر نیاز انرژی، در ساختمانها ، علاوه بر لزوم در نظر گرفتن عایقهای حرارتی با ضخامت کافی، بهرهگیری از راهکارهای مناسب به منظور کاهش مصرف انرژی، میتواند تأثیری تعیینکننده بر روی بیلان انرژی ساختمان داشته باشد. بام ساختمان، به عنوان بدنه¬ای از بنا است که همواره در تمام طول شبانه روز مستقیماً از عوامل جوی تأثیر می-پذیرد، علاوه بر این، اتلاف حرارتی سقف به علت مساحت قابل توجه آن و رقم کلان مجموع اتلاف حرارتی پوشش های سقفی در مقیاس شهری، این عنصر ساختمانی را از نظر اتلاف حرارتی حائز اهمیت نموده است. پژوهش¬ها نشان می¬دهد که مطالعات زیادی در ارتباط با جزئیات طراحی جداره¬ها و پوسته¬های ساختمانی به منظور دستیابی به کارایی بیشتر صورت گرفته است ولی در زمینه طراحی فرم و عملکرد حرارتی مطلوب، تحقیقات متمرکز چندانی صورت نگرفته است. پژوهش حاضر در واقع گزارشی توصیفی از چارچوب¬ها و راهبردهای اولیه است که با هدف شناخت و تحلیل انواع بام بر مبنای مدل¬سازی کامپیوتری در نرم افزار انرژی پلاس، صورت می گیرد. شبیه¬سازی¬های صورت گرفته در شهر اصفهان و با تکیه بر کمترین میزان اتلاف انرژی، برای رسیدن به فرم مطلوب بام در اقلیم گرم و خشک انجام می شود. مدل¬های بررسی شده شامل بام تخت، گنبدی و شیبدار است. نتایج حاکی از آن است که مناسب¬ترین بام دربین این مدل¬ها از نظر عملکرد حرارتی، بام شیبدار ۳۰-۶۰ است که بخش عمده¬ای از مساحت آن رو به جنوب قرار دارد. این در حالی است که بام گنبدی نامناسب¬ترین عملکرد حرارتی را دارد.
دوره ۴، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۹۳ )
چکیده
فاکتورهای مختلفی در کیفیت محیط داخل موثرند که آسایش حرارتی یکی از مهمترین آنهاست، چراکه بیشتر شکایات و نارضایتیهای ساکنین از محیط داخل به علت عدم تأمین آسایش حرارتی میباشد. تحقیقات به عمل آمده از صدها ساختمان اداری بزرگ در سراسر جهان نشان داده است که کیفیت محیط داخلی این ساختمانها در حد متوسط است و کارکنان زیادی از محیط کاریشان ناراضی و تعداد بسیاری هم از بیماریهای ناشی از ساختمانها رنج می برند. این بیماریها بر روی کارایی و زمان کار کارکنان بسیار موثر بوده و پیامدهای اقتصادی مهمی برای کشورها به دنبال دارد. در ایران، نبود استانداردهای لازم به منظور تعیین محدودههای آسایش در فضاهای اداری، علاوه بر نارضایتی حرارتی و کاهش میزان بهرهوری کارکنان، افزایش مصرف انرژی را باعث شده است. هدف از این تحقیق تعیین محدوده مناسب آسایش حرارتی ساکنان، به منظور بهینهسازی کیفیت محیط داخل در ساختمانهای اداری کرمانشاه میباشد. لذا با انجام مطالعات میدانی و اندازهگیری محیطی دما و رطوبت نسبی و همزمان استفاده از پرسشنامه به بررسی محدوده مناسب این فاکتورها در این شهر پرداخته شد. نتایج نشان داد که محدوده مناسب حرارتی در فضاهای اداری شهر کرمانشاه، بین ۲۰ تا ۲۶ درجه سانتیگراد و حداقل رطوبت نسبی تقریبا ۱۹ درصد است.
دوره ۴، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۲ )
چکیده
بیان مساله: دانش بیشتر در زمینه ابعاد موثر بر آسایش حرارتی در فضای باز، میتواند به طراحان شهری در اثرگذاری جهت تقویت تجربه مکان های شهری کمک کند. درک چرایی پاسخ های انسانی به محرّک حرارتی نیازمند شناخت دقیق تر عوامل و فرآیند های مؤثر بر آسایش حرارتی است. در این زمینه، علاوه بر تاثیر عوامل عینی، لازم است نسبت به فرایند های ذهنی شناخت صورت گیرد. در دو دهه اخیر پژوهش های متعددی مبتنی بر چارچوب سازگاری حرارتی به ابعاد روانشناختی آسایش حرارتی در فضای باز پرداخته اند. تنوع عوامل روانشناختی مؤثر و گستردگی اطلاعات پژوهش های نمونه موردی نیازمند مرور جامع در جهت استنباط نظری و تبدیل آنها به مفهوم سازی هایی ساختاریافته تر است. از طرفی، مرور پژوهش ها در زمینه ابعاد روانشناختی تجربه حرارتی در فضای باز نشان دهنده ارتباط ضعیف با نظریه های پایه روانشناسی محیطی در زمینه مربوطه است.
هدف: هدف این مطالعه مرور جامع یافته های پژوهشی در زمینه ابعاد روانشناختی مؤثر بر آسایش حرارتی متأثر از تجربه مکان های شهری و ایجاد پیوند میان شواهد در حوزه تأثیرات روانشناختی آسایش حرارتی در فضای باز و مفاهیم نظری روانشناسی محیطی بوده است.
روش: چارچوب مفهومی پیشنهادی ساختاری متشکل از پارامتر های تجربه حرارتی لحظه ای و عوامل موثر بر آن ارائه می دهد و هدایت کننده و سازمان دهنده این مطالعه مروری است. جستجوی مقالات بر اساس کلمات کلیدی مستخرج از مبانی نظری انجام شد. و نهایتاً ۲۸ مقاله به صورت تفصیلی مرور گردید و یافته های پژوهشی استخراج شده در قالب بخش بندی موضوعی مدل مفهومی شامل تجربه بلند مدت، تجربه کوتاه مدت، محیط های ترمیم کننده و تعامل فرد- محیط حرارتی تقسیم بندی شد.
یافته ها و نتیجه گیری: یافته های پژوهشی در قالب جداول، به تفکیک زیر بخش های مفهومی، در تطبیق با مفاهیم نظری قرار گرفته و بر اساس مقایسه با مفاهیم نظری مرتبط مورد بحث قرار گرفتند.
مرور پژوهش ها نشان دهنده تأثیر عوامل شناختی حاصل از تجربه بلند مدت (پیوند میان شرایط حرارتی و مشخصات فضایی-مکانی در حافظه، ترجیحات و نگرش ها در ارتباط با تجربه حرارتی در فضا های شهری، و حسّ مکان، به عنوان نگرش فرد معطوف به مکان)، تجربه کوتاه مدت (تأثیر محیط حرارتی تجربه شده در کوتاه مدت و مدت زمان حضور در معرض محیط باز، تأثیرپذیری های احساسی کوتاه مدت و خستگی ذهنی)، محیط های ترمیم کننده (ویژگیهای ترمیمکننده فیزیکی و عملکردی و محبوبیت مکان نزد فرد) و تعامل موقعیتی فرد-محیط حرارتی (تناسب با نیاز ها/اهداف و انتظارات و امکان کنترل) بر آسایش حرارتی در فضای باز است. همچنین، حاصل پژوهش نشان می دهد مفاهیم نظری روانشناسی محیطی در حوزه شناختی می توانند به انسجام بخشی مفاهیم، توضیح مشاهدات و هدایت مطالعات پژوهشی پیشرو در زمینه تأثیرات روانشناختی بر آسایش حرارتی کمک کنند.
دوره ۵، شماره ۳ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
مسئله تحقیق:مسئله آسایش حرارتی کاربران در فضاهای باز موردتوجه معماران و طراحان فضاهای مسکونی بوده است. در معماری سنتی ایران با توجه به آبوهوای هر منطقه فرم، جایگیری فضاها و طراحی فضاهای باز با توجه به اقلیم هر منطقه شکلگرفته است که این تدابیر طراحی امکان تامین شرایط آسایشی مطلوب را می داده است. عملکرد بهتر این چیدمان در ارائه آسایش حرارتی در فضای باز را میتوان به توزیع بلوکهای ساختمانی نسبت داد که از ایجاد فضاهای باز بدون سایه بزرگ در داخل سایت جلوگیری میکند. سایهای که توسط بلوکهای ساختمانی ایجاد میشود از افزایش بیشازحد دما در ساعات بعدازظهر تابستان جلوگیری مینماید.
هدف: هدف این پژوهش یافتن مؤلفه های طراحی فضاهای باز مجتمعهای مسکونی مؤثر در تأمین آسایش حرارتی ساکنین شده است.
روش پژوهش: روش تحقیق در این پژوهش شبیه سازی نرم افزاری و میدانی است که خروجی های نرم افزاری برای اعتبارسنجی با استفاده از دادهه ای میدانی حاصل از اندازه گیری محیطی کنترل شده اند. بدین منظور با استفاده از مطالعه متون علمی مؤلفههای فرم شهری تأثیرگذار بر آسایش حرارتی فضاهای باز شهری در سلسله مراتبی از بافت تا بنا استخراجشده سپس برای شبیهسازی و تحلیل عوامل طراحی از نرمافزار ENVI-met بهره گرفته و هر یک از بلوکهای مسکونی با ارتفاع مشخص در نرمافزار شبیهسازیشده است.
نتیجه: نتایج نشان میدهد که بلوک های شهری منفرد مکعبی شکل آسایش حرارت بهتری را در فضای باز ارائه میکنند. عملکرد بهتر این چیدمان در ارائه آسایش حرارتی در فضای باز را میتوان به توزیع بلوکهای ساختمانی نسبت داد.
دوره ۶، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۵ )
چکیده
امروزه توجه به بحث انرژی و آسایش در طراحی ساختمان، می تواند تاثیر بسزایی در کاهش مصرف انرژی و بهبود کیفیت فضا داشته باشد. با توجه به اهمیت روزافزون مصرف انرژی و کمبود مطالعات در این زمینه خصوصاً در فضاهای آموزشی و توجه به گونا گونی اقلیمی کشورمان و سهم قابل توجه این فضاها در مصرف انرژی، نیاز به تعیین معیارهای طراحی بیش
از گذشته احساس می شود. هدف این تحقیق بررسی نقش عوامل مختلف در تامین شرایط آسایش و تاثیر هر کدام بر میزان مصرف انرژی فضای آموزشی در اقلیم گرم و خشک شهر تهران می باشد. بدین منظور بوسیله روش شبیه سازی شبیه سازی شده و تاثیر متغیر های مختلف بر میزان مصرف انرژی eQUEST کامپیوتری، فضای کلاس درس در نرم افزار ارزیابی گردید. نمونه پایه این تحقیق ، یک کلاس درس متداول است که متغیرهای مستقل تحقیق شامل عایق حرارتی بام، عایق حرارتی دیوار، نفوذ ناخواسته هوا، ابعاد پنجره، نوع شیشیه و سیستم کنترل روشنایی می باشند. در مرحله اول تأثیر هر یک از متغیرها به صورت مستقل بر میزان مصرف انرژی کلاس درس تخمین زده می شود و در مرحله بعدی تأثیر نسبی هر یک از متغیرها بر میزان مصرف انرژی موردنیاز ساختمان و بهترین ترکیب متغیرها بر مصرف انرژی کلاس درس شناسایی گردید.بر اساس نتایج بدست آمده، تاثیر مستقل هر متغیر و همچنین تاثیر همزمان بکارگیری متغیرهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت و بهترین حالت هر متغیر که در آن بهره وری انرژی بالاتری حاصل شده بود، شناسایی گردید . بر اساس نتایج بدست آمده در این مرحله می توان ادعا کرد که در صورت طراحی مناسب فضاهای آموزشی می توان ضمن تامین شرایط آسایش حرارتی و بصری، در مصرف انرژی فضاهای آموزشی تا ۵۵ % صرفه جویی نمود.
مهدی معرفت، امیر امیدوار،
دوره ۸، شماره ۱ - ( ۷-۱۳۸۷ )
چکیده
شرایط محیط داخل ساختمان و بار برودتی اعمال شده به آن، بهشدت به شرایط محیط خارج وابسته است. شرایط محیط خارج ساختمان نیز در طول شبانهروز دائماً در حال تغییر است؛ لذا فرض وجود شرایط ثابتی برای فضای داخل ساختمان بهعنوان شرایط آسایش حرارتی چندان قابل توجیه نیست. بهنظر میرسد که با تغییر شرایط عملکرد سیستم، متناسب با تغییرات محیط خارج بتوان با حفظ شرایط آسایش حرارتی، در مصرف انرژی نیز صرفهجویی کرد. در این مقاله تأثیر استفاده از پانلهای فلزی با دمای تطبیقی در عملکرد سیستمهای سرمایش تابشی سقفی از نظر مصرف انرژی و آسایش حرارتی بررسی، با عملکرد پانلهای دما ثابت مقایسه شده است. نتایج بررسیهای ساعت به ساعت حاکی از آن است که در تهران با بیشینه رطوبت نسبی ۶۵%، در ساختمانهایی که پنجره و دیوار خارجی شمالی یا جنوبی دارند؛ تقریباً در ۱۰ ساعت از شبانهروز بههیچگونه وسیله سرمایشی نیاز نیست. در سایر ساعتها نیز میتوان با استفاده از پانلهای فلزی با دمای تطبیقی، در شرایط تهویه طبیعی و بدون نگرانی از احتمال رخداد میعان، شرایط آسایش حرارتی را فراهم کرد. این در حالی است که در ساختمانهایی که جهت غربی یا شرقی دارند، فقط در ۷ ساعت از شبانهروز نیاز به سیستمهای سرمایشی احساس نمیشود. در اینگونه ساختمانها در برخی از ساعتهای فعالیت سیستم، امکان رخداد میعان وجود دارد. در این بازههای زمانی میتوان بهکمک تهویه مکانیکی و افزایش تعداد دفعات تعویض هوا، احتمال رخداد میعان را به حداقل رسانید. بررسیهای انجام شده روی سیستمهای سرمایش سقفی با پانلهای فلزی با دمای تطبیقی نشان داد که با استفاده از سیستمهای تطبیقی، بسته به جهت پنجره و دیوار خارجی ساختمان، با حفظ شرایط آسایش حرارتی میتوان ۲۹ تا ۴۵ درصد نسبت به سیستمهای دما ثابت در مصرف انرژی اولیه صرفهجویی کرد.
مهدی معرفت، امیر امیدوار،
دوره ۹، شماره ۱ - ( ۹-۱۳۸۸ )
چکیده
- در بسیاری از موارد ساکنان ساختمان در فصل زمستان از احساس سرمای موضعی در ناحیه مچ پا و پشت گردن شکایت دارند. در چنین شرایطی افراد برای غلبه بر احساس سرمای موضعی، دمای هوای اتاق را افزایش میدهند و این بهمعنای افزایش مصرف انرژی است. در ساختمانهای مسکونی با تهویه طبیعی، رخداد پدیده سرمایش موضعی بهدلیل وجود پنجرهها و سطوح سرد در ساختمان است. سرعت متوسط و شدت اغتشاش جریان هوا، دو عامل عمده در ایجاد کوران یا سرمایش موضعی ناخواسته است. بیشتر نارضایتیهای گزارش شده ناشی از پدیده سرمایش موضعی، در مواردی رخ داده که سرعت متوسط جریان نیز از حد مجاز تجاوز نکرده است. این بدینمعنا است که شدت اغتشاش جریان هوا نیز نقش مؤثری در رخداد این پدیده دارد. لذا بررسی پدیده کوران یا سرمایش موضعی ناخواسته در سامانههای گرمایش از کف ساختمان نیز خالی از اهمیت نیست، هر چند در این موارد، سرعت متوسط جریان هوا ناچیز است. در این مقاله به بررسی اثر اندازه پنجره بر ایجاد نارضایتی حرارتی ناشی از پدیده سرمایش موضعی در ساختمانهایی که از سیستمهای گرمایش از کف استفاده میکنند، پرداخته شده است. بررسیها نشان میدهد که اگر چه اندازه پنجره بر گستردگی محدوده نارضایتی ایجاد شده بهدلیل پدیده سرمایش موضعی، مؤثر است، اما این تأثیر بهحدی نیست که میزان نارضایتی از مقادیر مجاز استاندارد فراتر رود. بنابراین تبعات نامطلوب ناشی از پدیده کوران یا سرمایش موضعی بر مصرف انرژی، در ساختمانهایی که از سامانههای گرمایش از کف استفاده میکنند چندان چشمگیر نیست. در پایان، محدوده ایجاد نارضایتی در نزدیکی پنجره در دو حالت گرمایش از کف و گرمایش بهکمک پانلهای عمودی مقایسه شده است. بررسیها نشان داد که سیستمهای گرمایش کفی نسبت به پانلهای عمودی از نظر مصرف انرژی و آسایش حرارتی عملکرد بهتری دارند.
دوره ۱۰، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۹ )
چکیده
بیان مساله: آسایش انسان در یک فضا، شامل آسایش جسمی و فیزیکی، رفتاری و روانی، روحی و ذهنی او میشود. عوامل متعددی در تعیین آسایش فیزیکی انسان، دخیل هستند که آسایش نوری، حرارتی و صوتی سه مورد از این عواملاند. معمولاً در تحقیقاتی که در حوزه آسایش فیزیکی انسان انجام میشوند، با اندازهگیری فاکتورهای فیزیکی، سعی در پیشبینی آسایش ادراکشده توسط انسان دارند؛ در حالی که عوامل دیگری نیز بر آسایش انسان در یک فضا موثرند.
اهداف: هدف این تحقیق، تعیین عوامل غیرفیزیکی موثر بر آسایش فیزیکی انسان و همچنین دستیابی به مدل آسایش فیزیکی انسان تحت تاثیر عوامل غیرفیزیکی است.
روشها: در این مقاله به روش تحلیل اسناد کتابخانهای، به بررسی تحقیقات و پژوهشهای انجامشده در زمینه عوامل غیرفیزیکی موثر بر آسایش فیزیکی انسان پرداخته شده است؛ به این صورت که روشهای ارزیابی آسایش فیزیکی کاربران یک فضا، عوامل موثر بر آن، محل انجام این تحقیقات، و نتایج حاصل از آنها، دستهبندی و تحلیل شده است. در این تحقیق، از بین عوامل موثر بر آسایش فیزیکی انسان، سه عامل آسایش نوری، حرارتی و صوتی، مطالعه شدند. روش تحلیل به شیوه آماری و با تبیین نمودارهای مدلسازی و تعیین روند گرایش جهتیابیشده در تحقیقات پیشین بوده است.
یافتهها و نتایج: یافتههای این تحقیق نشان داد که آسایش فیزیکی انسان در یک فضا را نمیتوان تنها با تکیه بر معیارهای فیزیکی که معمولاً در شاخصهای مرتبط با آسایش به کار میروند، پیشبینی کرد.
قارن درستی، مهدی معرفت، امیر امیدوار،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۸۹ )
چکیده
در این تحقیق اثر ارتفاع پانل بر عملکرد سیستم سرمایش تابشی سقفی مطالعه شده است.این تحقیق به روش عددی - شامل مدلسازی با تلفیقی از حل معادلات بقا، معادلات تشعشع و معادلات آسایش حرارتی - در شرایط آب و هوایی تهران در گرمترین روز سال انجام شده است. از آنجا که یکی از عیبهای اصلی این سیستمها، پدیده میعان در پانل سرمایش تابشی است، در این تحقیق با بررسی پارامتری ارتفاع پانل، این موضوع بررسی شده است. بررسی اثر تغییرات ارتفاع پانل در نرخهای متنوع و معمول تهویه برای فضای مسکونی انجام و تشکیل میعان و رسیدن به شرایط آسایش حرارتی آزمایش شده است. نتایج حاکی از آن است که با انتخاب مناسب ارتفاع پانل می توان تا اندازه قابل ملاحظهای از تشکیل میعان جلوگیری کرد.
شهلا غفاری جباری، شاهین حیدری،
دوره ۱۰، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۸۹ )
چکیده
چکیده- با توجه به وجود اقلیم های متنوع در ایران، طراحی معماری باید با توجه به شرایط اقلیمی انجام شود؛ این بویژه در شرایطی که شرایط حرارتی بحرانی باشد اهمیت بیشتری داشته و به مهمترین چالش ذهنی معمار تبدیل می شود. اقلیم سرد یکی از اقلیمهای مهمی است که به طراحی خاص نیاز دارد. در این اقلیم فصل تابستان بسیار کوتاه بوده و در بیشتر زمانها دمای محیط در زیر محدوده آسایش قرار دارد. مهمترین مسأله، گرمایش است، زیرا بیشتر زمانها، به افزایش دما تا محدوده آسایش نیاز است. در این مقاله اقلیم سرد وخشک تبریز به عنوان میدان تحقیق انتخاب و تحلیل حرارتی برای آن انجام شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در ماه های آذر تا بهمن همواره باید برای گرمایش از تجهیزات مکانیکی فعال در کنار تجهیزات غیر فعال استفاده شود. در ماه اسفند در طول روز به جز ساعات ظهر نیز همواره به استفاده از تجهیزات مکانیکی نیاز است. این نیاز در ماه های فروردین و اردیبهشت در محدوده دماهای حداقل به چشم می خورد.
دوره ۱۱، شماره ۱ - ( ۲-۱۴۰۰ )
چکیده
هدف پژوهش حاضر، تعیین محدوده و مقایسه وضعیت آسایش حرارتی فضاهای باز محدوده باغ فین و بافت تاریخی شهر کاشان بر اساس شاخص جهانی اقلیم گرمایی (UTCI) می باشد.
مواد و روش ها: مکان های پر تردد محدوده مورد مطالعه به مدت ۱۸روز از ابتدای شهریور۹۷ مورد بررسی قرار گرفتند. پس از انجام مطالعات کتابخانهای، حضور فیزیکی در بافت و انجام مطالعات میدانی(مشاهده و ثبت اطلاعات سایت ها) همزمان با پاسخ تعداد ۷۸۸ نفر از ساکنان و گردشگران به پرسشنامهها(وضعیت حرارتی و محیطی)، پارامترهای اقلیمی(دما، رطوبت، سرعت جریان هوا، مقدار co و ۲co)ثبت گردید. سپس نرخ لباس و متابولیسم افراد با نرمافزار ۱۰Deltalog محاسبه و پس از گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرمافزار ۲۴Spss، محدوده آسایش حرارتی پاسخ دهندگان بر اساس شاخص جهانی اقلیم گرمایی (UTCI) با نرمافزار Ray Man مشخص گردید.
یافته ها: پاسخ دهندگان در کل محدوده مورد مطالعه، بین ۲۰,۲۳ تا ۳۵.۶۱ درجه سانتیگراد (UTCI) احساس آسایش حرارتی داشتند. همچنین محدوده آسایش حرارتی در باغ فین بین ۱۹,۴۵ تا ۳۷.۶۳ و در بافت تاریخی بین ۱۸.۵ تا ۳۵.۱۶ درجه سانتیگراد (UTCI) می باشد.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد دامنه آسایش حرارتی در باغ فین به اندازه ۱,۵۲ درجه سانتیگراد (UTCI) بیشتر از بافت تاریخی کاشان می باشد.
دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
اهداف: آسایش حرارتی از عوامل اصلی برای حضور افراد در فضاهای باز شهری به حساب می آید. این مقاله با تمرکز بر نظام گیاه در باغ جهان نما شیراز درصدد رسیدن به هدف ایجاد آسایش حرارتی و بالا بردن حضور افراد و بیشترین عامل موثر بر آسایش حرارتی در فضای باز می باشد.
روش ها: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و از لحاظ روش شناسی کیفی (کتابخانه ای) و سنجش کمی با نرم افزار Envi-met ۴ شبیه سازی شده است که با انتخاب هشت نقطه در باغ جهان نما شیراز به تحلیل متغیرهای اقلیمی، راس ساعت ۹، ۱۲ و ۱۷ در روز یکم تیرماه به عنوان گرمترین روز سال می پردازد و با مقایسه آن ها با شاخص آسایش حرارتی PET بین نقاط مذکور تجزیه و تحلیل می گردد.
یافته ها: با بررسی مدل های شبیه سازی گیاه (نوع درخت و تاج درخت و تعداد آن ها)در محل خود شرایط آسایش حرارتی فضای باز را بهبود بخشیده ، و با عبور از فضای باغ شرایط محیطی به وضعیت قبل برمی گردد و میانگین دمای تابشی بیشترین اثرگذاری بر آسایش حرارتی را دارد که در قالب نمودارهای ستونی و خطی ارائه می شود.
نتیجه گیری: در نظام کاشت گیاه، افزایش درختان تاثیر بیشتری بر آسایش حرارتی فضای باغ و حضور افراد و کاهش استرس حرارتی در فصول گرم سال دارد و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺝ ﻭ ﺍﺭﺗﻔﺎﻉ ﻭ ﻓﺮﻡ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﻣـﻲ ﺗﻮﺍﻧـﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﻪﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻭ ﻋﺒﻮﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻫﻮﺍ ، ﺑﺎﻋﺚ ﻛـﺎﻫﺶ ﺩﻣﺎﻱ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎﺑﺸﻲ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺭﻃﻮﺑﺖ ﮔﺮﺩﺩ.
دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
اهداف: بررسی سازگاری حرارتی در آپارتمان های شیراز با تعیین محدوده آسایش حرارتی، اولویت رفتار حرارتی ساکنان و علل نارضایتی حرارتی، مهمترین اهداف پژوهش می باشد.
روش ها: روش تحقیق کمی با استفاده از نظرسنجیهای آسایش حرارتی، اولویت رفتاری و عوامل نارضایتی حرارتی مورد استفاده قرار گرفت. سپس با تحلیل همبستگی بین متغیرها و توصیف تحلیلی و استنباطی، به بررسی سازگاری حرارتی پرداخته شده است.
یافته ها: محدوده آسایش حرارتی ساکنان در دمای بالاتری، نسبت به استانداردها می باشد و ۴۵% نارضایتی ساکنان از شرایط حرارتی به علت عدم طراحی مناسب اقلیمی می باشد. اولویت اول رفتار حرارتی در ماه های گرم به طور مشترک تغییر لباس و استفاده از وسایل سرمایشی و اولویت دوم بازکردن پنجره ها و در ماه سرد کشیدن پرده، بستن پنجره و درب فضای سرد و تغییر لباس می باشد که نشان از اولویت بهره گیری از راهکارهای غیرفعال در زمستان است. همچنین بررسی تاثیر فصول بر رفتار و رفتارهای واکنشی ساکنان از دیگر یافته های پژوهش است.
نتیجه گیری: قرارگیری محدوده آسایش حرارتی و دمای خنثی در محدوده بالاتری از استانداردها و بررسی رفتارهای واکنشی، غیرواکنشی و عادات فصلی ساکنان، نشان از سازگاری حرارتی افراد دارد که بهره گیری از آن ها در طراحی تاثیرات قابل توجهی در بهبود آسایش حرارتی و کاهش مصرف انرژی می گذارد.
دوره ۱۲، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۱ )
چکیده
اهداف: هدف پژوهش بررسی تاثیر انواع طرح کاشت گیاهان به طور مخصوص درختان با ویژگیهای متفاوت ساختار شاخه و برگ، ارتفاع، قطر و تراکم تاج، شکل و اندازه برگ ومقایسه اثر خنککنندگی در شرایط مشابه است، تا طرح کاشت مناسب برای بهرهوری حداکثری از اثر خنککنندگی گیاهان مشخص گردد و طرح کاشت مناسب با هدف افزایش بهرهوری در استفاده از گیاهان جهت ایجاد آسایش حرارتی در فصل گرم سال مشخصگردد.
روش ها: روش جمعآوری اطلاعات در این پژوهش میدانی و کتابخانهای و روش تحلیل مورد استفاده شبیهسازی است و ارائه یافتهها و مقایسه نتایج به روش کمی وکیفی است. اطلاعات پوشش گیاهی سایت مورد نظر در مرحله اول برداشت گردیده و شبیه سازی وضع موجود و میزان تاثیر آن مشخص گردیده سپس دو طرح کاشت جدید با همان میزان سبزینگی موجود در وضع موجود طراحی و در محیط شبیهسازی گردیده و نتایج حاصل مقایسه میگردد.
یافتهها: نتایج شبیهسازی نشانمیدهد که حالت کاشت گروهی در شرایط کاملا مشابه از لحاظ گونههای گیاهی و تعداد درختان ۰,۸۵ درجه سانتی گراد میانگین دمای هوا را به نسبت حالت کاشت خطی کاهش میدهد و بیشترین تفاوت در میانگین دمای متوسط تابشی است که بیش از ۳ (۳.۱۸) درجه سلسیوس اختلاف دما بین حالت کاشت گروهی نسبت به حالت کاشت خطی ایجاد گردیده و حالت کاشت گروهی دمای متوسط تابشی کمتری دارد.
نتیجهگیری: این پژوهش آشکار ساخت تاثیر عامل طرح کاشت گروهی علیرغم ایجاد همپوشانی سایه درختان و کاهش مساحت سایهاندازی درختان، سبب بهبود شاخص آسایش حرارتی PMV و متغیرها محیطی میگردد.
دوره ۱۲، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده
اهداف: آسایش فضای داخلی نه تنها از معماری ساختمان، بلکه از سازگاری فیزیولوژیک و تنظیمات رفتاری تاثیر می پذیرد. از آنجا که رفتار انسانها نقش مهمی در تعادل حرارتیشان با محیط دارد موضوع پژوهش، رفتارهای سازگارانه ساکنان در ازای متغیرهای محیطی، معماری، فردی-جمعیتی و نقش عوامل موثر بر رضایت حرارتی ساکنان تعیین گردید. هدف، بررسی سازگاری حرارتی ساکنان ساختمان های مسکونی شهر رشت در زمستان برای صرفهجویی در مصرف انرژی است.
روش ها: این پژوهش،کاربردی و جمع آوری دادهها، حالنگر و پرسش اصلی پژوهش، "کدام یک از الگوهای رفتاری ساکنان در ساختمانهای ویلایی و آپارتمانی بر آسایش حرارتی و کاهش مصرف انرژی در دوره سرد سال تاثیرگذار هستند؟"میباشد. دادههای مورد نیاز از طریق پرسشنامه و بررسیهای میدانی تهیه و از مدل رگرسیونی دومتغیره و چندمتغیره برای تحلیل داده ها استفاده شد.
یافته ها: با توجه به استاندارد اشری (۱±)، درصد فراوانی ساکنان در محدوده آسایش به ترتیب ۸/۸۸ و ۳/۸۴ برای ساختمانهای ویلایی و آپارتمانی بدست آمد. سازگاری ساکنان خانههای ویلایی به میزان ۹/۴– و ۹/۱+ و ساکنان واحدهای آپارتمانی ۱/۲- و ۸/۰ درجه سانتیگراد از حد پایین و بالای دامنه استاندارد آسایش (۲۱ تا ۲۵) میباشد. ساکنان از رفتارهای سازگارانه متعددی که نشانگر اولویت بهرهگیری از راهکارهای غیرفعال در مقابل راهکارهای فعال بود، برای کسب آسایش حرارتی بهره می بردند.
نتیجه گیری: نتایج مدل رگرسیون چندگانه نشان داد فاکتورهای محیطی در خانههای ویلایی و فردی-جمعیتی در آپارتمانها بیشترین تاثیر را در آسایش حرارتی دارند. بهرهگیری از نتایج این پژوهش میتواند در طراحی فضاهای مسکونی مناسب و منعطفتر، مفید واقع شده و به کاهش مصرف انرژی منجر گردد
مهدی معرفت، نوید مروت،
دوره ۱۳، شماره ۱۱ - ( ۱۱-۱۳۹۲ )
چکیده
هدف اصلی در طراحی سیستم های گرمایش، سرمایش و تهویه مطبوع تامین شرایط آسایش حرارتی می باشد. در تحقیق حاضر، عملکرد سیستم تهویه لایه ای و سیستم سرمایش تابشی سقفی به صورت جداگانه و در ترکیب با یکدیگر به منظور تامین شرایط آسایش حرارتی کلی و موضعی مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور به کمک دینامیک سیالات محاسباتی، به بررسی و تحلیل پارامترهای PMV (میانگین آرای گروه بزرگی از افراد)و PPD (درصد نارضایتی حرارتی افراد) به عنوان دو شاخص آسایش حرارتی کلی پرداخته شده است. همچنین اختلاف دمای هوا در جهت عمودی و ریسک کوران حرارتی نیز به عنوان دو شاخص نارضایتی حرارتی موضعی، مورد مطالعه قرار گرفته اند. براساس نتایج تحقیق حاضر، ترکیب تهویه لایه ای و سرمایش تابشی سقفی موجب توزیع یکنواخت تر شرایط آسایش حرارتی کلی نسبت به کاربردجداگانه هر یک از سیستم ها می شود. همچنین اختلاف دمای هوا در جهت عمودی کاهش یافته و ریسک کوران حرارتی نیز وجود ندارد. از این رو ترکیب سیستم تهویه لایه ای با سرمایش تابشی سقفی به عنوان راهکاری نوین و کاربردی، توانایی تامین شرایط آسایش حرارتی کلی و موضعی را دارا می باشد.
ثنا حسینی، قاسم حیدری نژاد، هادی پاسدارشهری،
دوره ۱۳، شماره ۱۳ - ( ۱۲-۱۳۹۲ )
چکیده
در این تحقیق، امکان استفاده از یک سیستم سرمایش ترکیبی، جهت ایجاد آسایش حرارتی در شرایط آب و هوایی نقاط مختلف ایران مورد بررسی قرار گرفته است. این سیستم تلفیقی از خنک¬کننده تبخیری مستقیم با سرمایش تبخیری غیر مستقیم شامل برج خنک¬کننده و کویل سرمایشی می¬باشد. هریک از اجزاء سیستم بصورت عددی مدل شده و بطور جداگانه با نتایج آزمایشگاهی اعتبارسنجی شده¬اند. نتایج به دست آمده حاکی از بهبود عملکرد خنک¬کننده تبخیری مستقیم، در صورت به کارگیری پیش¬سرمایش تبخیری غیرمستقیم است. از طرفی ضریب عملکرد سیستم ترکیبی در حدود ۱۰-۲۰ درصد بیشتر از خنک¬کننده تبخیری مستقیم بوده و امکان برقراری آسایش حرارتی را نیز برای گستره آب و هوایی وسیع¬تری فراهم می¬کند. همچنین میزان آب اتلافی سیستم ترکیبی و خنک¬کننده تبخیری مستقیم، در محدوده برقراری آسایش حرارتی و در شرایط آب و هوایی کشور ایران، مورد بررسی قرار گرفته¬ است.
امیر امیدوار، بابک افرا،
دوره ۱۴، شماره ۳ - ( ۳-۱۳۹۳ )
چکیده
تاکنون مدل¬های آسایش حرارتی زیادی برای پیش¬بینی پاسخ حرارتی بدن به تغییر در شرایط فردی و محیطی ارائه شده است که در این میان مدل گایج به دلیل تخمین پاسخ¬های فیزیولوژیکی و احساس حرارتی افراد در شرایط گذرا به یکی از پرکاربرد¬ترین مدل¬های آسایش حرارتی تبدیل شده است. این مدل اگرچه از سازوکار¬های گذرا برای تعیین دمای مرکز بدن و دمای سطح پوست استفاده می¬کند، اما در ساختار آن از فرضیات ساده کننده¬ای نظیر پایا بودن انتقال حرارت و رطوبت در لباس و نادیده انگاشتن اینرسی حرارتی و جرمی در لباس استفاده شده است. به نظر می¬رسد که این فرضیات ساده کننده تا حدودی با ساختار گذرای مدل گایج که مهم¬ترین حسن آن نیز محسوب می¬شود، در تضاد است. این پژوهش با بررسی سازوکار¬های مختلف برای انتقال انرژی و رطوبت در لباس (انتقال انرژی پایا- انتقال جرم پایا، انتقال انرژی گذرا- انتقال جرم پایا و انتقال انرژی گذرا- انتقال جرم شبه گذرا) تلاش می¬کند میزان انحراف پاسخ حرارتی پیش¬بینی شده توسط این مدلسازی¬ها را از مقادیر برآمده از کارهای تجربی بررسی نماید. نتایج بدست آمده حاکی از بهبود مدلسازی با در نظر گرفتن اثرات گذرای انتقال انرژی و شبه گذرای جرم در لباس است.
دوره ۱۴، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۴۰۳ )
چکیده
اهداف: با توجه به سهم حدود ۳۵ درصدی مصرف انرژی توسط ساختمانها، مدیریت مصرف انرژی توجه ویژهای از سوی معماران خواستار است. فرم بنا یکی از تأثیرگزارترین پارامترها بر میزان مصرف انرژی است و شهر یزد به عنوان نمونه اقلیم گرم و خشک در جهان که دارای تابستانهای گرم و طولانی است مورد توجه پژوهش حاضر است. هدف از این پژوهش ارائه راهکاری برای تولید فرم بهینه ساختمان بومی مستقل به عنوان سیاست پایهای در فاز طراحی مفهومی در شهر یزد است.
روشها: با استفاده از مدلسازی پارامتریک و شبیهسازی انرژی توسط ابزار رایانهای مناسب، بهینهسازی چندهدفه فرم ساختمان با در نظر گرفتن دو شاخص آسایش حرارتی و آسایش بصری توسط الگوریتم ژنتیک برای اقلیم گرم و خشک شهر یزد انجام گرفت. چند مقدار مساحت زیربنا به عنوان ورودی در نظر گرفته شد و نتایج در قالب چهار نوع فرم کلی مکعب، L، U و O ارائه شد.
یافتهها: در این پژوهش گزینههای بهینه مورد تحلیل و مقایسه قرار گرفت و مدلی کلی برای فرم و جهتگیری بهینه ساختمان ارائه شد. نتایج پژوهش نشان داد که بهینهترین فرم با در نظر گرفتن شاخص آسایش حرارتی به عنوان شاخص دارای اولویت برای تمامی مساحتهای مورد بررسی، فرم مکعب مستطیل با فاکتور شکل حدود ۸/۱ و جهتگیری شمالی-جنوبی است.
نتیجهگیری: استفاده کردن از فرم و جهتگیری بهینه ساختمان به عنوان سیاست غیر فعال که پایهای برای سیاستهای فعال و غیر فعال دیگر است میتواند تأثیر مناسبی بر ایجاد آسایش و کاهش مصرف انرژی به صورت توأمان داشته باشد.