۲۶ نتیجه برای آشوب
دوره ۴، شماره ۱۵ - ( ۱۰-۱۳۹۰ )
چکیده
در تاریخ ادبیات فارسی از ده منظومه با عنوان کارنامه آگاهی داریم. کارنامه منظومه ای در قالب مثنوی است که شاعر در آن با زبانی هزل آمیز سخن می گوید و با تعبیراتی هجوآلود، درباریان را نکوهش می کند. کارنامه نوع ادبی مستقلّی است و کمتر از دویست و پنجاه سال، در تاریخ شعر فارسی نمود و امتداد داشته است. برخی از شاعران معروف که هرکدام جایگاهی در شعر فارسی دارند، کارنامه سروده اند. در کتابها و مقاله هایی که به شعر فارسی و سنایی پرداخته اند، بیشتر به کارنامه سنایی، به سبب اهمیتی که وی در شعر فارسی دارد، اشاره کرده اند و بدون توجه به کارنامه های دیگر، آن را جزوی از شهرآشوبها یا قطعه ای اخوانی دانسته اند. در فرهنگهای لغت، دانشنامه ها و دایره المعارفها، مدخلی برای کارنامه به عنوان نوع ادبی نگشوده اند. در این مقاله ضمن معرفی منظومه هایی به نام کارنامه، آنها را از لحاظ شکل، درونمایه، مخاطب، ساختار و مناسبات بینامتنی بررسی کرده و نشان داده ایم، کارنامه نوع ادبی ویژه ای است.
دوره ۶، شماره ۱۹ - ( ۲-۱۳۹۷ )
چکیده
معرکهگیری از دیرباز در ایران رواج و رونق داشته است. برخی افراد با زبانآوری به جلب مخاطب میپرداختند یا با زورِ بازو در معابر عمومی کشتی میگرفتند و پنجه درمیافکندند. البته کسانی نیز بودهاند که با هنر خود و اسبابی که به فراخور آن مهیا میکردند به نمایش و سرگرمی عامه میپرداختند و هرکدام به طریقی امرار معاش میکردند. در مقاله حاضر معرکهگیران را در شعر سیدای نسَفی، شاعر فارسیگوی ماوراءالنهر در قرن ۱۷ میلادی، بررسی کردهایم. نتیجهای که از مطالعه شعر و زندگی این شاعر و روزگار سخت و پر از مناقشه او میگیریم آن است که نگاه او به طبقات عامه و مشاغلی نظیر معرکهگیری، نه نگاه یک روایتگر، بلکه نگاه منتقدی اجتماعی است و نسفی از شعرش برای برجسته کردن طبقات مظلوم و ستمدیده استفاده کرده است. مشاغلی که عمدتاً به ابزارِ گران و مکان ویژهای نیاز نداشته و در آن روزگار تنها جلب نظر مخاطب و سرگرم کردن او، پناه و امیدشان بوده است. بنابراین، شعر شهری او نمونه بسیار خوبی است برای انتقال و معرفی فرهنگ عامه از روزگاری کهن.
دوره ۶، شماره ۲۴ - ( ۱۰-۱۳۹۷ )
چکیده
حضرت علی(ع)، امام اول شیعیان، بهعنوان یکی از پهلوانان شکست‌ناپذیر تاریخ صدر اسلام، همواره مورد توجه قصه‌سرایان و داستان‌پردازان دینی بوده و روایتهای داستانی بسیاری بر محور پهلوانی‌های ایشان ساخته و پرداخته شده است. برخی از این داستان‌ها جدا از پردازش داستانی و غیرتاریخی خود، در واقعیتهای تاریخی ریشه دارند (فتح خیبر، غزوۀ خندق و... )؛ اما شماری از آنها نیز بیشتر ساختۀ ذهن قصه‌گویان‌اند. هرچند میتوان زمینه‌ای دور و کمرنگ از تاریخ برای آنها یافت. در این جستار به بررسی روایت‌ها و شواهد و زمینۀ تاریخی یکی از این داستان‌ها بهنام داستان «بئر ذاتالعَلَم» – از سدۀ دوم تا سیزدهم هجری - خواهیم پرداخت. در بخش نخست، شواهد و روایتهای این داستان را به ترتیب تاریخی بهدست می‌دهیم و سپس با مقایسۀ عناصر داستان با متون تاریخی، به هستۀ تاریخی آن خواهیم رسید و در پایان، سیر تاریخی «بئر ذاتالعَلَم» را بهعنوان یک نام جغرافیایی بررسی خواهیم کرد.
دوره ۷، شماره ۷ - ( ۱-۱۳۹۵ )
چکیده
نشانه‌شناسی نوین با رویکردی پدیدارشناختی، بیشتر به مطالعه فرآیندهای آفرینش معنا، در قالبی فراتر از نظام‌های دلالی پرداخته و به نقش توانش ادراکی-حسی سوژه‌هایی تن‌دار در فرآیند آفرینش معنا تاکید دارد. ما نیز در این مقاله به سبکِ «پژوهش‌های میان‌رشته‌ای» و با چارچوبِ نظری «تئوری پیچیدگی» نشان داده‌ایم که چگونه الگوهای آفرینش معنا در خلال کنش متقابل و «هم حضوری» تن-سوژه‌ها در نظام معنایی تطبیق، مشابه رفتار و اندرکنش سیستم‌های پیچیده تکاملی، تابع ویژگی‌های رفتاری آشوبناک بر طبق «نظریه آشوب» می‌باشد. پیامد این پژوهش نه فقط جستاری بر وجود انطباقِ الگوها بین دو حوزه نظری، بلکه ارایه پشتوانه‌ای علمی با رویکردی میان رشته‌ای بر وجود الگوهایی در فرآیندِ آفرینش معنا است که پیش‌تر، برخی ویژگی‌های آنها هم در نظام معنایی تطبیق و هم نظام‌های زبانی به شکلی تجربی یا نظری بررسی شده‌اند. به طور کل، نظام‌های دلالت معنایی از جمله «زبان»، وجودی مستقل از سوژه انسانی ندارند، به این تعبیر که آنها زاییده فعل و انفعالات بیوشیمیایی و عصب شناختیِ ارگانیسمی زنده(سیستمی پیچیده) به نام "انسان" هستند و انتظار می‌رود این سیستم‌های نشانه‌شناختی نیز مانند سیستمی پیچیده رفتارهای بر پایه الگوهای «نظریه آشوب» از خود نمایان سازند. همچنین کارایی دیگر این انطباق، جدای از ارایه پشتوانه‌ای علمی به مشاهداتی تجربی یا نظری، این است که وجود مفاهیمی چون «ناامنی»، «ریسک و خطر»، «سرایت حسی» و «حساسیت ادراکی» را در فرایند تولید معنا در نظام تطبیق بر اساس وجود الگوهای نظریه آشوب توضیح داده و در عین حال برخی از ویژگی‌های مهم معنای تولید شده را هم در نظام‌های زبانی و هم پیشازبانی تطبیق شرح می‌دهد. شایان ذکر است که در این بحث روش پژوهش ما به شیوه تحلیلی توصیفی می‌باشد.
دوره ۸، شماره ۳۰ - ( ۴-۱۳۹۴ )
چکیده
کارنامه،شهرآشوب ، اشعار صنفی و شهرانگیز عناوینی هستند که در منابع بنا به بعضی هم‌ریشگی‌ها و همانندی‌هایشان، به جای هم یا در کنار هم مورد اشاره قرار گرفته‌اند. با این‌همه، این آثار آن‌قدر تفاوت‌های ظریف و متنوع دارند که میتوان آنها را چهار گونه جداگانه به شمار آورد .البته از کارنامه با توجه به نمونه‌های بسیار اندک و گاه ناقص، کمتر میتوان یک گونه کامل را انتظار کشید؛چنان‌که در عمل هم کارنامه سرانجام عرصه را به شهرآشوب سپرده است. همچنین است اشعار صنفی که در آن حرفه‌ها با نگاه شاعرانه و پیشه‌ور در مقام معشوق توصیف شده ؛ ولی بعدها در گونه شهرانگیز وارد شده و از صورت اشعار پراکنده ،بعضاً به آثاری مبسوط و منسجم تبدیل شده است. شناخت ویژگی‌های ظریف این انواع مستلزم دقت بسیار است و بواقع همین بی‌مبالاتی نسبت بدانهاست که باعث شده که از آغاز تا به امروز حتی از سوی اهل فن با یکدگر تخلیط شوند .با این همه باید گفت که در همان زمان شیوعشان هم، از سوی عموم ادبا و شعرا چندان معیارمند نبوده؛ خاصه آن‌که در این میان، گرفتار بعضی از اشتباهات و یا ابداعات فردی هم شده ، تفنناتی که در پی خود جعل اصطلاح نیز به همراه داشته، و عناوینی چون عالم‌آشوب،جهان‌آشوب،دهرآشوب ،عالم‌کوب و امثال آنها گواه این ادعایند.تحقیق حاضر برای نخستین بار با اتکا به برخی معاییر گونه‌شناسی و نیز توسل به منابع اصلی، سعی در شناخت و بازنمود این گونه‌های ادبی هم‌سنگ و نزدیک به یکدیگر دارد.
دوره ۱۱، شماره ۴ - ( ۱۰- )
چکیده
در این مقاله روشی برای کنترل کلاس خاصی از سیستم‌های آشوبگون با استفاده از کنترل‌کننده تناسبی-مشتق‌گیر-انتگرال‌گیر فازی تطبیقی با عملکرد ردیابی H∞معرفی می‌شود. هدف از این کار دستیابی به عملکرد بهینه کنترل‌کننده با استفاده از الگوریتم جستجوی ردیابی برگشتی است. الگوریتم ردیابی برگشتی یک الگوریتم جدید الهام گرفته از طبیعت است که دارای ساختاری ساده با یک پارامتر کنترلی است. این الگوریتم، از سه اپراتور اصلی ژنتیک (انتخاب، جهش و تقاطع) برای تولید جمعیت آزمایشی استفاده می‌کند. از اینرو با تعریف تابع هدف مناسب، مساله کنترلی موردنظر به صورت مساله بهینه‌سازی درنظر گرفته می‌شود. آنالیز پایداری بر اساس نظریه لیاپانوف و معادله شبه‌جبری اصلاح شده ریکاتی ارائه می‌شود به گونه‌ای که مقاوم بودن سیستم حلقه‌بسته با عملکرد ردیابی H∞را برای هر سطح از پیش تعریف‌شده تضمین می‌کند. عملکرد روش پیشنهادی با کنترل سیستم آشوبگون نامعین دافینگ ارزیابی می‌شود. نتایج شبیه‌سازی قابلیت کنترل‌کننده پیشنهادی را نشان می‌دهند.
دوره ۱۳، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۲ )
چکیده
در این مقاله به منظور پیش بینی تورم در اقتصاد ایران، ابتدا ماهیت سری زمانی CPI برای داده های ماهانه ایران در بازه زمانی ۱ m۱۳۶۹ تا ۶ m۱۳۸۸، از لحاظ خطی ویا غیر خطی بودن و همچنین آشوبی یا تصادفی بودن مشخص گردیده است. نتایج آزمون ها نشان می دهد که سری زمانی تورم ساختاری غیرخطی دارد و همچنین سری زمانی CPI دارای رفتاری آشوبناک است. سپس بر پایه معادله دیفرانسیل تصادفی، حرکت برآونی هندسی مدلی پویا برای برازش رفتار سری زمانی CPI تخمین زده شده است و از آن مدل به منظور پیش بینی تورم استفاده شده است. به منظور بررسی عملکرد مدل پیشنهادی در پیش بینی تورم، مقایسه ای بین این مدل، مدل شبکه های عصبی و مدلهای اقتصاد سنجی سری زمانی خطی ARMA و غیر خطی GARCH، EGARCH و TGARCH با افقی ۶ ماهه صورت گرفته است. بر اساس معیارهای RMSE، MAE و U-Tail مدل معادلات دیفرانسیل تصادفی، خطای کمتری در پیش بینی تورم نسبت به مدل های رقیب دارد.
سید مهدی ابطحی، سید حسین ساداتی، حسن سالاریه،
دوره ۱۳، شماره ۹ - ( ۹-۱۳۹۲ )
چکیده
در این مقاله، تاثیر حرکت مداری در دینامیک آشوبناک دورانی ماهواره ژیروستات سه محوره تحت گشتاور گرادیان جاذبه بررسی شده است. مدل ریاضی ماهواره ژیروستات در حرکت وضعی-مداری به روش همیلتون استخراج گردید. بدلیل پیچیدگی معادلات کوپله شده حرکت وضعی- مداری، کاهش مرتبه مدل ریاضی سیستم با استفاده از تبدیل توسعه یافته دپریت توسط مختصات سرت-آندویر برای پارامترهای وضعی-مداری انجام گرفت. پس از تبدیل، بخش حرکت مداری و گشتاورهای گرادیان جاذبه بصورت ترم های اغتشاشی در معادله همیلتونین ظاهر شدند. سپس معیار انحناء ریچی بر اساس هندسه منیفلدهای ریمانی به تحلیل آشوب در معادلات اغتشاشی سیستم می پردازد. نتایج حاصل از انحناء ریچی در کنار مقادیر نمای لیاپانف، جاذب شگفت و رخداد آشوب را در سیستم اثبات می نماید. همچنین روش های عددی مانند مقاطع پوانکاره، مسیرهای صفحه فازی و پاسخ های سری زمانی، دوشاخگی هیتروکلینیک و نتایج روش انحناء ریچی را تائید می نماید.
انوشیروان فرشیدیان فر، امین ثقفی،
دوره ۱۴، شماره ۱۴ - ( ۱۲-۱۳۹۳ )
چکیده
مطالعه دقیق و بررسی‌های تجربی از پاسخ دینامیکی سیستم چرخدنده، بروز پدیده‌های غیرخطی دوشاخه‌شدگی و آشوب را در برخی از پارامترهای سیستم، نشان داده است. رفتار آشوبناک به صورت رفتار غیرعادی و پیش‌بینی ناپذیر در پاسخ سیستم شناخته شده که همواره به عنوان یک پدیده نامطلوب در ارتعاشات سیستم چرخدنده‌ای مطرح شده است. لذا در طراحی یک سیستم چرخدنده‌ای آرام و بهینه،کنترل و یا حذف این رفتارها حائز اهمیت می‌باشد. هدف این پژوهش، طراحی و بررسی یک سیستم چرخدنده‌ای به منظور کنترل و تعدیل رفتار آشوبناک سیستم می‌باشد. یک مدل دینامیکی از سیستم غیرخطی چرخدنده‌ای با درنظر گرفتن برخی از پارامترهای موثر در ارتعاشات سیستم از قبیل خطای انتقال استاتیکی و لقی دندانه‌های درگیر، استخراج می‌گردد. ایده اصلاح و یا حذف رفتار آشوبی از طریق اعمال و کنترل یک نیروی تحریک بر چرخدنده راننده، محقق می‌شود. فضای پارامتری مجاز برای انتخاب نیروی کنترلی مورد نظر بر اساس آنالیز تحلیلی ملنیکوف تعیین می‌گردد. به منظور بررسی صحت نتایج تحلیلی و همچنین ارزیابی عملکرد سیستم کنترلی مطرح شده در مهار و حذف آشوب در ارتعاشات چرخدنده، شبیه‌سازی عددی سیستم شامل نمودارهای دوشاخه-شدگی، پاسخ زمانی و همچنین نمودار صفحه- فاز سیستم، ارائه می‌شوند.
ساسان رحمانیان، محمدرضا قضاوی،
دوره ۱۴، شماره ۱۵ - ( ۱۲-۱۳۹۳ )
چکیده
به‌طورکلی در تحلیل دینامیکی سیستم‌های مکانیکی مفاصل را به‌صورت ایده آل در نظر می‌گیرند، اما به دلیل خطاهای موجود در ساخت و مونتاژ قطعات، وجود لقی در مفاصل امری اجتناب‌ناپذیر است که این موضوع باعث ایجاد برخوردهای مکرر میان میل محور و یاتاقان شده و رفتار متناوب پایدار سیستم به رفتاری آشوبناک تبدیل می-گردد. تنزل در عملکرد دینامیکی سیستم، کاهش طول عمر قطعات در اثر خستگی و تولید ارتعاشات نامطلوب همگی ازجمله عواملی هستند که در اثر اعمال نیروهای ضربه- تماس ناشی از لقی در مفصل نتیجه می‌گردند. در ابتدا مدلهای مختلف نیروی تماس بین دو سطح معرفی گشته و سپس، مدل دینامیکی مفصل لولای لقی دار برای دو حالت تماس خشک و مفصل روانکاری شده ارائه‌شده است. در این تحقیق، رفتار دینامیکی یک مکانیزم لنگ- لغزنده با لولای لقی دار در مفصل اتصال عضو لغزنده و میله رابط (شاتون)، با استفاده از مدل نیروی تماس لنکرانی و نیک‌روش بررسی و نسبت به حالت ایده آل مقایسه شده است. با در نظر گرفتن اثر اصطکاک میان محور و یاتاقان معادلات حرکت حاکم بر سیستم برای دو فاز تماسی و غیر تماسی استخراج گشته و مشاهده می‌گردد که سیستم مفروض به ازای اندازه لقی مشخص، رفتاری آشوبناک از خود نشان می‌دهد. به‌منظور پایدارسازی یک مدار متناوب ناپایدار موجود در جذب‌کننده آشوبناک سیستم، از یک سیال روانکار در فاصله لقی میان میل محور و یاتاقان استفاده‌شده است.
جواد فخرایی، حشمت اله محمدخانلو، مصطفی غیور،
دوره ۱۵، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۴ )
چکیده
هدف این مقاله تحلیل و بررسی اثر حضور سرنشین بر روی ارتعاشات آشوبناک خودرو می‌باشد. مدل در نظر گرفته شده برای خودرو به‌صورت غیرخطی کامل بوده که دارای هفت درجه آزادی است و به ازای هر سرنشین یک درجه آزادی به آن اضافه می‌شود. چهار سرنشین به‌صورت متوالی به خودرو اضافه شده و مدلهای خودرو هشت، نه، ده و یازده درجه آزادی را به ترتیب ایجاد می‌کنند و سپس در هر مرحله اثر حضور سرنشینان بر روی ارتعاشات آشوبناک خودرو مورد مطالعه قرار می‌گیرد. غیرخطی بودن سیستم به دلیل فنرها و دمپرهای غیرخطی به کار رفته در سیستم تعلیق و لاستیک‌هاست. ناهمواری سطح جاده به شکل موج‌های سینوسی همراه با تأخیر زمانی برای لاستیک‌ها فرض شده است. معادلات حاکم بر مسئله با استفاده از قوانین نیوتن- اویلر استخراج شده و به روش عددی رانگ- کوتای مرتبه چهار حل می‌شوند. با مشخص شدن نواحی ناپایداری فرکانسی سیستم در یک فرکانس مشخص از نیروی تحریک سطح جاده که امکان وقوع آشوب در آن وجود دارد، رفتار دینامیکی سیستم توسط تکنیک‌هایی مانند: نمودار دو شاخه‌ای شدن، نمودار طیف توان، مقطع پوانکاره و ماکزیمم نماهایی لیاپانوف که ابزارهای شناسایی حرکت آشوبناک می‌باشند مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج بهدست آمده نشان دهنده متفاوت بودن نوع جاذب‌های دینامیکی غیرخطی در خودروی با حضور سرنشین نسبت به خودروی بدون سرنشین است. همچنین با اضافه شدن سرنشین و افزایش لختی سیستم تغییرات قابل توجه در رفتار دینامیکی خودرو حاصل می‌شود.
علی سلیمانی، سیامک اسماعیل زاده خادم،
دوره ۱۵، شماره ۲ - ( ۲-۱۳۹۴ )
چکیده
تشخیص عیب در بلبرینگ‌ها بویژه در مراحل اولیه با سیگنال‌های ارتعاشی غیرساکن و پیچیده‌ی همراه با نویز بسیار مشکل است. همچنین، بسیاری از مکانیزم‌های شکست و شرایط عملیاتی نامطلوب در بلبرینگ‌ها شامل ویژگی‌های دینامیکی غیرخطی می‌باشند. یکی از رفتارهای دینامیکی که در سیستم‌های غیرخطی رخ می‌دهد، رفتار آشوبناک می‌باشد. در این مقاله، به بررسی رفتار آشوبناک سیگنال‌های ارتعاشی بلبرینگ پرداخته شده است. برای بررسی کیفی رفتار آشوبناک از فضای فاز بازسازی شده استفاده شده است. برای کمّی‌سازی رفتار آشوبناک، مشخصه‌های رفتار آشوبناک استخراج شده است تا اطلاعات بهتری از وضعیت عیب ارائه دهد. این مشخصه‌ها شامل بزرگترین نمای لیاپانوف، آنتروپی تقریبی و بُعد همبستگی می‌باشند. برای سنجش کارایی این مشخصه‌ها، از آنها برای تشخیص و شناسایی عیب در یک مجموعه داده تجربی از بلبرینگ استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که این مشخصه‌ها اطلاعات خوبی از عیب و نوع آن دارند و به خوبی انواع عیوب را تشخیص داده و شناسایی می‌کنند. همچنین این روش نسبت به تغییرات بار بر روی بلبرینگ، مقاوم بوده و برای همه بارها نتایج خوبی ارائه می‌دهد. نتایج نشان می‌دهد که این روش قابلیت تعمیم‌دهی خوبی برای دیگر شرایط کاری را دارد.
دوره ۱۵، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۴ )
چکیده
از دیدگاه نظریه آشوب، طبیعت پیچیده و رفتار تصادف‌گونه یک سیستم مانند سیستم هیدرولوژیک حاکم بر جریان یک رودخانه می‌تواند از یک تعیّن‌پذیری ساده و پنهان نشأت گرفته باشد. این تعیّن‌پذیری، در صورت وجود، در فضای فاز سیستم قابل‌مشاهده است و بر مبنای همین الگوی شکل گرفته در فضای فاز، میتوان مدلهای مختلف را به کار برد و رفتار سیستم را در آینده پیش‌بینی کرد. بر این اساس، ابتدا رفتار آشوبناک در سری زمانی دبی روزانه رودخانه کشکان ارزیابی شده و برای ارزیابی میزان آشوبناکی سیستم، روش‌های نزدیک‌ترین همسایگان کاذب و توان لیاپانوف مورد استفاده قرار گرفته‌اند. برای تعیین زمان تأخیر بهینه جهت بازسازی فضای فاز به روش تأخیرها نیز از روش میانگین اطلاعات متقابل استفاده شده است. در این تحقیق، استفاده از اولین کمینه سراسری تابع اطلاعات متقابل برای انتخاب زمان تأخیر بهینه پیشنهاد شده است. پس از مشاهده نشانه‌های رفتار آشوبناک، مدلهای مختلف محلی بر اساس الگوی جاذب در فضای فاز اعمال گردید و نتایج آنها با یکدیگر مقایسه شد. روش‌های تقریب محلی شامل روش میانگین و چندجمله‌ای از جمله روش‌هایی بودند که در این تحقیق به‌کار گرفته شدند. همچنین در رویکردی جدید، از شبکه عصبی مصنوعی در یک مدل پیوندی برای مدل‌سازی محلی مبتنی بر فضای فاز استفاده شده است. نتایج این روش‌ها، در مجموع، کیفیت مناسب مدل‌سازی محلی مبتنی بر فضای فاز سیستم آشوبناک حاکم بر جریان رودخانه کشکان را نشان می‌دهد.
علیرضا زمانی آقایی، اصغر برادران رحیمی، علیرضا اکبرزاده،
دوره ۱۵، شماره ۴ - ( ۴-۱۳۹۴ )
چکیده
در این مقاله با کمک روش تاگوچی رفتار ترموهیدرولیکی سیال در یک گرمکن خورشیدی به صورت عددی بررسی شده و هندسه بهینه آشوبگر دندانهای به منظور اکتساب بیشترین ضریب بهبود حرارتی ارائه شده است. یک هندسه عمومی و مبتکرانه برای آشوبگرهای دندانهای زاویه دار معرفی شده است؛ به طوری که با تغییر در پارامترهای هندسی آن میتوان به طور همزمان به سه نوع متداول از آشوبگرهای دندانهای زاویهدار، یعنی آشوبگرهای دندانه مثلثی،مستطیلی و ذوزنقهای، دست یافت. از یک آرایه متعامد L۱۶ (۴۴) برای تحلیل تاگوچی استفاده شده است. هدف از تحلیل تاگوچی، بیشینه کردن ضریب بهبود حرارتی در گرمکن است. فاکتورهای در نظر گرفته شده برای این تحلیل، پارامترهای هندسی آشوبگر شامل گام نسبی دندانهها، ارتفاع نسب دندانه، عرض نسبی نوک دندانه و درصد عمود بودن یال بالادست دندانه بر جهت جریان می‌باشند. تحلیل برای جریانی با عدد رینولدز ۱۰۰۰۰ و آشوبگری با عرض دهانه ثابت انجام گرفته است. با توجه به اثر دوگانه آشوبگرها بر رفتار ترموهیدرولیکی سیستم، از مفهوم ضریب بهبود حرارتی که در بر دارنده همزمان اثر ضریب انتقال حرارت و ضریب اصطکاک است، استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد، گام دندانهها و ارتفاع دندانه به ترتیب بیشترین اثر را بر روی ضریب بهبود حرارتی دارند. هندسه بهینه تعیین شده یک آشوبگر دندانه مثلثی با گام نسبی H۲P/H=، ارتفاع دندانه H۰,۲e/H= و درصد عمود بودن ۱۰۰% می‌باشد.
دوره ۱۵، شماره ۴ - ( ۱۱- )
چکیده
در این مقاله مسئله رمزنگاری تصویر بررسی شده است. درالگوریتم پیشنهادی، یک تابع آشوب جدید برای تولید داده های شبه تصادفی طراحی شده است. این تابع رفتار تصادفی تری نسبت به توابع آشوب موجود دارد. بنابراین با استفاده از آن، تصویر رمز شده خصوصیات تصادفی تری خواهد داشت. برای تولید تصویر رمز شده، هر پیکسل در تصویر اصلی با یک عدد شبه تصادفی که بوسیله تابع آشوب تولید شده، XOR می شود. با توجه به روش کد گذاری، هر پیکسل در تصویر کد شده تنها از پیکسل متناظر در تصویر اصلی تاثیر می پذیرد. بنابراین روش ارائه شده در برابر نویز بسیار مقاوم خواهد بود. برای بررسی کارایی روش ارائه شده، معیارهای مختلف، شامل آنتروپی، ضریب همبستگی، و میزان حساسیت را، برای تصاویر رمز شده مطالعه نموده ایم. نتایج به دست آمده نشان می دهند که الگوریتم پیشنهادی مقدار این معیارها را نسبت به روش های قبلی بهبود داده است. به علاوه هیستوگرام های تولید شده به وسیله این الگوریتم یکنواخت تر هستند.
سعید صالحی، مهرداد رئیسی دهکردی،
دوره ۱۵، شماره ۱۲ - ( ۱۱-۱۳۹۴ )
چکیده
در مقاله حاضر کمی‌سازی عدم قطعیت در دینامیک سیالات محاسباتی با استفاده از بسط چند جمله‌ای آشوب و روش متعامد سازی گرام-اشمیت مورد بررسی قرار گرفته است. روش گرام اشمیت در مطالعات پیشین برای تولید چند جمله‌ای‌های متعامد بسط چند جمله‌ای آشوب در روش تصویر مورد استفاده قرار گرفته است. برای اولین بار در این مطالعه از روش متعامدسازی گرام-اشمیت برای تولید چند جمله‌ای‌های متعامد بسط چند جمله‌ای آشوب در روش رگرسیون استفاده شده است. برای اعتبار بخشی به کد عددی توسعه داده شده ابتدا چند جمله‌ای‌های گرام-اشمیت خروجی کد عددی برای توابع توزیع احتمال گاوسی و یکنواخت با چند جمله‌ای‌های متناظر اَسکی مقایسه شدند. سپس روش عددی توسعه یافته با انجام آنالیز عدم قطعیت بر روی یک تابع تحلیلی کلاسیک و مقایسه نتایج عددی و تحلیلی صحه سنجی گردید. در ادامه مسئله انتقال حرارت تصادفی در یک کانال شیار دار مورد بررسی قرار گرفت. متغیرهای سرعت ورودی، دمای دیوار داغ و رسانایی سیال با توابع توزیع احتمال دلخواه به عنوان پارامترهای تصادفی مسئله در نظر گرفته شد. با جفت کردن کد عددی توسعه داده شده با یک حلگر دینامیک سیالات محاسباتی این مسئله کمی‌سازی عدم قطعیت مورد تحلیل قرار گرفت. برای اعتبار بخشی به نتایج یک شبیه‌سازی مونته کارلو با تعداد ۲۰۰۰ نمونه تصادفی نیز انجام گردید. نتایج حاصل نشان‌گر تطابق بسیار خوب نتایج بسط چند جمله‌ای آشوب گرام-اشمیت و مونته-کارلو می‌باشد. همچنین با مطالعه اندیس‌های حساسیت سوبول میزان تأثیر هر یک از پارامترهای تصادفی ورودی بر نتایج مورد بررسی قرار گرفت.
سعید قائدی، مصطفی غیور، رضا تیکنی،
دوره ۱۶، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۵ )
چکیده
روتور از اجزاء بسیار مهم و حساس صنعت می‌باشد که معمولاً با سرعت بسیار بالایی دوران می‌کند، ازاین‌رو انتخاب تکیه‌گاه‌های مناسب برای آنها بسیار حائز اهمیت است. در یاتاقان‌های مکانیکی (غلتشی و لغزشی)، همواره تماس بین روتور و یاتاقان وجود دارد و درنتیجه نیروی غیرخطی حاصل از این تماس، دینامیک سیستم را دستخوش تغییر می‌کند. با قرار دادن یاتاقان‌های مغناطیسی به عنوان تکیه‌گاه روتور، امکان حذف برخورد فراهم شده ولی حضور نیروهای غیرخطی در قالب نیروهای مغناطیسی (ناشی از تابعیت غیرخطی نیروی مغناطیسی از جریان الکتریکی و فاصله هوایی روتور و استاتور، تلفات هیسترزیس و جریان گردابی در کویل‌های مغناطیسی) همچنان وجود دارد. در این مقاله، رفتار غیرخطی سیستم در حضور نیروهای ایجاد شده توسط یاتاقان‌های مغناطیسی فعال بررسی شده است. سیستم به صورت یک شافت انعطاف‌پذیر و با هشت درجه آزادی (چهار درجه برای دیسک و دو درجه برای هر یاتاقان) مدل شده و نیروهای ژیروسکوپی ناشی از انعطاف‌پذیری روتور و نیروی گریز از مرکز نیز در نظر گرفته شده‌اند. معادلات حاکم با فرض تیر ریلی استخراج و با روش رانگ _ کوتای مرتبه چهار حل شده-اند. نتایج در دو بخش، با و بدون حضور اثر وزن دیسک و محور موردبررسی قرارگرفته است. برای شناسایی رفتار سیستم از تکنیک‌های شناسایی آشوب، مانند تاریخچه زمانی، منحنی‌های صفحه فاز، نمودارهای طیف توان، مقاطع پوانکاره، نمودارهای دوشاخه‌ای شدن و ماکزیمم نمای لیاپانوف استفاده می‌گردد. نتایج به‌دست‌آمده بیانگر وقوع حرکت‌های پریودیک، زیر هارمونیک، شبه پریودیک و آشوبناک در پاسخ سیستم و همچنین تفاوت قابل‌ملاحظه رفتار غیرخطی سیستم در حضور اثر وزن می-باشد.
پویا زکیان، ناصر خاجی،
دوره ۱۶، شماره ۷ - ( ۷-۱۳۹۵ )
چکیده
وجود عدم قطعیت مشخصات کمّی یک سامانه (مانند بارگذاری یا ضریب ارتجاعی یک سازه)، امری اجتناب‌ناپذیر بوده و بنابراین اثرات آن همواره موردتوجه مهندسین بوده است. در این میان، روش‌های عددی نقش به‌سزایی در مکانیک محاسباتی تصادفی دارند، به‌خصوص برای مسائل کاربردی که حل تحلیلی ندارند. در این مقاله، به توسعه المان‌های طیفی مرتبه بالای خانواده لوباتو در روش المان محدود طیفی تصادفی برای تحلیل اتفاقی محیط‌های پیوسته دوبعدی و بررسی عدم قطعیت مصالح پرداخته شده است. اثر شبکه و مرتبه توابع درون‌یابی در پاسخ این سازه‌ها مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. علاوه بر این، معادله انتگرالی فردهولم ناشی از بسط کارهیوننلُوِ توسط روش مذکور حل شده و اثر مرتبه المان و شبکه در آنها نیز دیده شده است. روش مذکور نیازمند تعداد المان کمتری نسبت به روش المان محدود تصادفی استاندارد بوده و به‌ویژه در مسائل دینامیکی دارای دقت مناسب و ماتریس جرم قطری است. در ضمن، به‌کارگیری این المان‌های طیفی به همراه بسط کارهیوننلُوِ و چندجمله‌ای‌های آشوبی، منجر به تسریع فرایند محاسبه شده که این امر مشمول حل عددی معادله انتگرالی فردهولم نیز می‌گردد. در این پژوهش، مثال‌های مبنای الاستواستاتیکی و الاستودینامیکی تحلیل‌‌شده، به بررسی دقت این روش و تأثیر پارامترهای مورد بررسی می‌پردازد. نتایج حاکی از نقش المان‌های مرتبه بالا در سرعت، دقت و کارایی تحلیل دینامیکی و استاتیکی محیط‌های پیوسته است.
پیام شفیعی گوهری، سجاد تقوایی، حسین محمدی،
دوره ۱۶، شماره ۱۱ - ( ۱۱-۱۳۹۵ )
چکیده
یکی از نکات اساسی در انجام اهداف نظارتی به کمک ربات‌ها پیچیدگی و غیرقابل‌پیش‌بینی بودن مسیر حرکت ربات است. این مسئله به‌ویژه در شرایط خصمانه که مسیر ربات ناظر توسط عامل دیگری تعقیب می‌گردد، حائز اهمیت است. بر این اساس، برنامه‌ریزی حرکت ربات ناظر با استفاده از دو روش توالی تصادفی و توالی آشوبناک می‌تواند در رسیدن به این هدف مؤثر باشد؛ اما روش توالی آشوبناک به علت طبیعت معین و قطعی خود، برای این موضوع، مناسب‌تر است. همچنین مقاوم و ارگودیک بودن ذاتی مسیرهای آشوبناک در مقایسه با توابع تصادفی، در پیاده سازی سیستم نظارت مرزی که نیازمند پوشش همه‌جانبه است، مزیت دیگری است که میتوان به آن اشاره نمود. در این مقاله روشی جهت برنامه‌ریزی آشوبناک حرکت به‌منظور انجام نظارت مرزی ارائه می‌گردد و بر یک ربات کوادروتور ناظر اعمال می‌گردد. ربات کوادروتور به جهت قابلیت مانور بالا و کارکرد هوایی خود بهعنوان گزینه مناسبی در کاربرد نظارت مرزی معرفی می‌گردد. مسیر آشوبناک موردنیاز توسط دینامیک آشوبناک سیستم هنون تولید می‌شود. سپس به بررسی دینامیک و کنترل کوادروتور با استفاده از روش مد لغزشی پرداخته می‌شود. در انتها نیز حرکت کوادروتور طبق معادلات دینامیکی، مسیر آشوبناک و کنترلر ارائه‌شده، برای دو وضعیت نمونه شبیه‌سازی می‌گردد. کارآیی روش ارائه شده، به ویژه از منظر غیر قابل پیش بینی بودن و عدم تجاوز از همسایگی تعیین شده در اطراف مرز، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. حالت مسیر دایروی و مسیر غیر هموار برای این منظور در نظر گرفته شده است.
سید حسین ساداتی، محمدرضا چگینی، حسن سالاریه،
دوره ۱۷، شماره ۷ - ( ۷-۱۳۹۶ )
چکیده
در این مقاله، به بررسی تحلیلی و عددی پدیده آشوب در دینامیک وضعیت یک ماهواره صلب تحت تاثیر گشتاور اغتشاشی گرادیان جاذبه ناشی از حرکت در یک مدار بیضوی می پردازیم. در بخش تحلیلی، هدف اثبات وجود آشوب و سپس به دست آوردن رابطه ای برای عرض ناحیه آشوب بر اساس پارامترهای سیستم است. در بخش عددی، هدف اعتبارسنجی بخش تحلیلی با کمک دو روش عددی نگاشت پوانکاره و حساسیت به شرایط اولیه است. برای این کار ابتدا همیلتونین سیستم بدون اغتشاش استخراج می شود. این همیلتونین دارای سه درجه آزادی است. این در حالی است که دینامیک وضعیت در حالت بدون اغتشاش دارای دو ثابت حرکت شامل انرژی و ممنتم است. با استفاده از این دو ثابت حرکت و با کمک تبدیل کانونیکال سرت-آندویر، همیلتونین سیستم بدون اغتشاش کاهش مرتبه داده شده و تبدیل به یک سیستم یک درجه آزادی می شود. در ادامه، اغتشاشات ناشی از گرادیان جاذبه به خاطر حرکت در مدار بیضوی بر اساس متغیرهای سرت-آندویر و زمان تخمین زده می‌شود. در نتیجه این تخمین و ساده سازی، همیلتونین جدید سیستم یک درجه آزادی و تابعی از زمان می‌شود. پس از آن، تئوری ملنیکف برای اثبات وجود آشوب حول مدارات هتروکلینیک سیستم استفاده می گردد. به کمک این تئوری، ضخامت لایه آشوب در فضای متغیرهای سرت-آندویر به صورت یک رابطه تحلیلی تخمین زده می شود. نتایج نشان می‌دهد که روابط تحلیلی تطابق بسیار خوبی با نتایج عددی دارند. همچنین نتایج نشان می دهد که حتی برای خروج از مرکزهای بزرگ نیز این روابط صادق است.
