---

روش تغییر شکل پلاستیک شدید، از جمله روش‌های تولید مواد نانو ساختار است که در دو دهه اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است و فرایند اتصال پرس تجمعی (APB) یکی از جدیدترین روشهای تغییر شکل پلاستیک شدید برای تولید مواد فوق ریزدانه میباشد. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر انجام فرایند APB بر روی خواص مکانیکی و متالوژیکی آلیاژ AA۱۱۰۰ می‌باشد. تغییرات میکروساختاری آلیاژ AA۱۱۰۰ قبل و بعد از انجام فرایند، با استفاده از میکروسکوپ نوری بررسی شده است. نتایج حاصل از مطالعات میکروساختاری نشان میدهد که اندازه کریستالی دانه‌های تولید شده به روش APB بعد از ۶ پاس به حدود ۹۵۰ نانومتر کاهش می‌یابد. نتایج حاصل از تست کشش و میکروسختی سنجی نیز نشان می‌دهد که با انجام فرایند APB، استحکام تسلیم بعد از ۶ پاس از ۸۹ مگاپاسکال به ۲۶۴ مگاپاسکال افزایش پیدا کرده است، بطوریکه افزایش تقریبا ۳ برابری در استحکام مشاهده می‌شود. مقدار سختی نیز بعد از ۶ پاس فرایند APB از ۳۸ ویکرز به ۶۱ ویکرز افزایش پیدا می‌کند. نتایج حاصل از این مقاله نشان می‌دهد که تغییرات خواص مکانیکی حین فرایند APB، تطابق خوبی با تغییرات ریزساختاری دارد و از رابطه Hall-Petch تبعیت می‌کند. دلیل افزایش قابل توجه استحکام نیز مربوط به کرنش سختی و کاهش اندازه دانه‌ها می‌باشد.

---

یکی از جدیدترین روش‌های تغییر شکل پلاستیک شدید (SPD)‌، روش اتصال پرس تجمعی (APB) می‌باشد که در آن انباشت کرنش باعث تغییرات شدید پلاستیکی و میکروسکوپی می‌شود. در این پژوهش نیز روش APB برای تولید کامپوزیت Al/Cu، با استفاده از ورق‌ آلیاژی AA۱۱۰۰ و Cu خالص تجاری به ترتیب به عنوان فاز زمینه و فاز تقویت کننده مورد بکار برده شده است. ریزساختار نمونه‌های حاصل از فرآیند با میکروسکوپ نوری و الکترونی روبشی مورد بررسی قرار گرفته و همچنین مطالعه تغییرات خواص مکانیکی با استفاده از آزمون کشش و میکروسختی سنجی انجام شده است. نتایج مطالعات میکروساختاری نشان می‌دهد که با افزایش تعدا پاس‌های فرآیند، توزیع فاز تقویت کننده(Cu) در داخل شبکه آلومینیم بهبود یافته و منجر به شکست و تکه تکه شدن لایه‌های Cu در تمام طول نمونه شده است. همچنین استحکام نهایی، سختی و تغییرات طول کامپوزیت در این پژوهش با تکرار فرآیند تا سه پاس افزایش یافته بطوریکه استحکام نهایی کامپوزیت در پاس سوم به ۳۷۵ مگاپاسکال رسیده که نسبت به آلومینیم اولیه۳,۱ برابر و نسبت به Cu اولیه ۲.۷ برابر افزایش یافته است. سختی نیز در پاس سوم برای آلومینیوم به ۶۲HVرسیده که نسبت به سختی ورق آلومینیوم اولیه ۱.۶ برابر افزایش پیدا کرده و برای Cu اولیه ۱۵۲.۶ HVمی‌باشد که نسبت به سختی ورق Cu اولیه ۲.۶ برابر افزایش نشان می‌دهد. همچنین مطالعات شکست نگاری با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که نوع شکست کامپوزیت از نوع شکست برشی نرم می‌باشد.