---

امروزه انرژی یکی از مهم­ترین شاخصه­های اقتصادی است و تامین آن از ابزارهای سیاسی دولت ­ها به شمار می­رود. با توجه به محدودیت منابع انرژی و روند روبه رشد بهای آن، اقدامات بسیاری در جهت کاهش مصرف آن انجام شده است. از آنجا که بیشترین میزان مصرف انرژی مربوط به بخش ساختمان است (حدود ۴۰ درصد از کل مصرف انرژی) و بخش عمده آن صرف سرمایش، گرمایش و تهویه می شود؛ راهکارهای طراحی غیرفعال، کمک قابل توجهی به کاهش مصرف انرژی می کنند. یکی از روش های تهویه غیرفعال در ساختمان، استفاده از دودکش خورشیدی است که عملکردی آن شبیه عملکرد بادگیر در غیاب باد است. بدین ترتیب که دودکش خورشیدی با کمک انرژی تجدیدپذیر خورشید و با به­ کارگیری پدیده اثر دودکشی در یک کانال هوا، تهویه مورد نیاز فضاهای مجاور خود را فراهم می کند. با توجه به اقلیم­های متنوعی که در ایران وجود دارد، به منظور مطالعه کارایی دودکش خورشیدی در اقلیم­های مختلف ایران، مدل دودکش خورشیدی متصل به یک اتاق فرضی، در چهار شهر به عنوان نمونه انتخاب شده از چهار اقلیم ایران بررسی شدند. به دلیل عدم دسترسی به نمونه های اجرا شده، شبیه سازی کامپیوتری به عنوان روش جایگزین برای مطالعات میدانی انتخاب شده است. نتایج ارائه شده، برگرفته از شبیه سازی با کمک نرم افزار انرژی پلاس است. در این تحقیق پس از مشخص شدن مناسب­ترین اقلیم برای استفاده از دودکش خورشیدی، عوامل دیگر موثر بر عملکرد دودکش خورشیدی در یک اقلیم خاص، بررسی می­ شوند.

---

در این مقاله دودکش ها و یا برج های خنک کننده با آرایش دهانه خروجی متفاوت مورد مطالعه قرار گرفته است. اثر آرایش دهانه خروجی نسبت به جهت باد بر مسیر حرکت دود و نحوه پخش آن مورد توجه ویژه واقع شده است. برای مدل سازی آشفتگی در جریان دود خروجی از دودکش، از مدل غیر خطی استفاده شده است. هنگام استفاده از دودکش با چندخروجی، مسیر حرکت آلاینده ها و نیز نحوه پخش آن ها وابسته به جهتی است که باد بر دودکش بوزد. بسته به جهت باد، مسیر حرکت آلاینده در مقایسه با حالت دودکش با تک خروجی می تواند به بالاتر و یا پایین تر نسبت به سطح زمین منتقل شود. علت این تغییرات به نحوه تاثیرگذاری میدان های کم فشار پایین دست جریان و پر فشار بالادست جریان بر گردابه های CVRP است. نحوه پخش آلاینده نیز بسته به جهت باد و شکل هندسی خروجی دودکش می تواند دستخوش تغییرات گردد که در این مقاله بررسی می گردد.

---

در سال‌های اخیر افزایش آلودگی و ترافیک در شهرها، باعث گسترش حمل و نقل زیرزمینی شده است. یک روش‌ مرسوم برای تهویه تونل‌های شهری، ساخت دودکش‌های میان تونلی است. این دودکش‌ها عموماً در مناطق پر تراکم شهری قرار دارند و آلاینده‌های خروجی آن‌ها می‌تواند برای ساکنین ساختمان‌های مجاور خطرناک باشد. هندسه این دودکش‌ها تاکنون بر اساس سلیقه و تنها با هدف رعایت الزامات استانداردها برای هوای داخل تونل، تعیین می‌شود. در این مقاله برای اولین بار، نحوه پخش آلاینده‌های خروجی از هندسه‌های مختلف و متداول دودکش‌های میان تونلی با فرض یک ساختمان بلندتر در پایین دست بررسی شده است. نتایج بررسی می‌تواند به طراحی بهتر این دودکش‌ها و ساختمان‌های اطراف برای داشتن هوای سالم‌تر برای ساکنین ساختمان‌ها، کمک کند. بدین منظور شبیه‌سازی‌هایی با اپن‌فوم انجام شده است. در شبیه‌سازی‌ها از روش متوسط‌گیری معادلات ناویر-استوکس و مدل آشفتگی k-ε استفاده شده است. نتایج نشان داد که برای سرعت‌های خروجی یکسان، اثر هندسه مستطیلی و مربعی بر غلظت آلاینده‌ها، بر روی دیوار جلوی وزش باد، به اندازه ضلع عمود بر جریان بستگی دارد. برای سرعت خروجی کمتر از ۶ متر بر ثانیه، حضور ساختمان پایین دست مانع از پخش آلاینده‌ها در ارتفاع بالاتر شده و مقدار آلاینده‌ها ۱۰۰ درصد افزایش می‌یابد و برای سرعت‌های خروجی بیشتر از ۶ متر بر ثانیه، افزایش سرعت، تغییر کمتری در مقدار غلظت در ارتفاعات پایینی دارد. همچنین نتایج نشان داد که سرعت خروجی آلاینده‌ها نسبت به شکل هندسی، اثر بیشتری بر پخش آلاینده‌ها دارد و با افزایش سرعت میزان این اثرگذاری کاهش می‌یابد

---