---

چکیده- با توجه به وجود اقلیم های متنوع در ایران، طراحی معماری باید با توجه به شرایط اقلیمی انجام شود؛ این بویژه در شرایطی که شرایط حرارتی بحرانی باشد اهمیت بیشتری داشته و به مهمترین چالش ذهنی معمار تبدیل می شود. اقلیم سرد یکی از اقلیمهای مهمی است که به طراحی خاص نیاز دارد. در این اقلیم فصل تابستان بسیار کوتاه بوده و در بیشتر زمانها دمای محیط در زیر محدوده آسایش قرار دارد. مهمترین مسأله، گرمایش است، زیرا بیشتر زمانها، به افزایش دما تا محدوده آسایش نیاز است. در این مقاله اقلیم سرد وخشک تبریز به عنوان میدان تحقیق انتخاب و تحلیل حرارتی برای آن انجام شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در ماه های آذر تا بهمن همواره باید برای گرمایش از تجهیزات مکانیکی فعال در کنار تجهیزات غیر فعال استفاده شود. در ماه اسفند در طول روز به جز ساعات ظهر نیز همواره به استفاده از تجهیزات مکانیکی نیاز است. این نیاز در ماه های فروردین و اردیبهشت در محدوده دماهای حداقل به چشم می خورد.

---

بتن ماده ای است که ذاتا" در برابر کشش، ضعیف است و به دلیل تغییر حجم ناشی از تغییر دما، در آن تنش های کششی ظاهر می شود که در حالات بحرانی سبب بروز ترک می شود. به همین دلیل موضوع تنش های حرارتی و ترک های ناشی از آن در سدهای بتن غلتکی اهمیت ویژه ای دارد. از ویژگی هایی که در بررسی این مسئله بسیار مهم است ولی کمتر به آن توجه شده، لحاظ کردن تغییرات ضریب هدایت حرارتی و مدول الاستیسیته بتن نسبت به دما، تغییرات مقاومت بتن لایه ها نسبت به عمر آن ها، مدل سازی میزان تولید حرارت هیدراسیون سیمان به صورت متغیر با زمان، مدل سازی برنامه زمانی اجرای سد و در نظر گرفتن شرایط مرزی همرفت و تابش برای سطوح شامل تابش خورشیدی است. این پژوهش از موارد نادری است که در آن سعی شده به همه این ویژگی ها افزودن بر مسئله ی اثر حرارت محیطی، به طور هم زمان توجه شود تا با اعتماد بیشتری بتوان در مورد ساخت ایمن و اقتصادی این نوع سدها تصمیم گرفت. سرعت های مختلف اجرا، شروع اجرا در فصول گرم و سرد سال و توقف اجرا در ماههای سرد و گرم سال، پیش سرد کردن مصالح به عنوان پارامترهای مؤثر در نظر گرفته شده است. برای مدل سازی و تحلیل گذرا و همراه اندرکنش انتقال حرارت و توسعه تنش از نرم‌افزار المان محدود (انسیس ۱/۶) به گونه ای ویژه بهره گرفته شده است. از نتایج این پژوهش می توان به پایین بودن راندمان پیش سرد کردن، مؤثر بودن وقفه در ماههای گرم سال در کنترل ترک حرارتی و تأثیر ناچیز وقفه در ماه های غیر از فصل گرما در توزیع نهایی دما و بیشینه ی دمای بدنه سد اشاره کرد . همچنین اگر از یخ زدگی مصالح جلوگیری شود، شروع بتنریزی و اجرا در زمستان، نسبت به فصول دیگر مناسبتر است. بحرانیترین زمان شروع اجرای بتن ریزی،فصل گرما است.

---

در مطالعه حاضر، به ساخت و بررسی عملکرد لایه‌ تشعشعی کاتالیستی در شرایط کارکردی و آب و هوایی مختلف پرداخته شده است. برای تهیه کاتالیست از g۱ هگزا کلروپلاتینیک اسید شش آبه در ۵/۰ لیتر حلال شامل ۵۰% آب مقطر و ۵۰% اتانول استفاده شده و محلول حاصل روی پایه از جنس پتوی آلومینا‌-‌سیلیکاتی اسپری گردید. لایه آغشته شده،‌ پس از خشک شدن و کلسیناسیون در کوره، آماده استفاده گردید. عملکرد لایه کاتالیستی با طراحی و ساخت دستگاه تست با قابلیت اندازه‌گیری پارامترهایی نظیر دمای سطح و عمق لایه کاتالیستی، میزان آلاینده‌های CO و NOx، دبی و فشار سوخت و دبی گردش هوای اجباری بر روی سطح پنل، مورد ارزیابی قرار گرفت. با قرار دادن پنل حاوی لایه کاتالیستی در یک محفظه تست محیطی، اثر شرایط آب و هواییِ زمستانی چند شهر ایران نظیر بروجرد، خلخال، لاوان، ماهشهر و پولادشهر بر روی عملکرد پنل بررسی شد. دمای سطح پنل به طور میانگین برابر با °C۳۵۰ بوده و میزان تولید آلاینده‌های NOx برابر با صفر و میزان CO زیر ppm ۵ اندازه‌گیری شد. همچنین در شهر خلخال با کمترین دما و رطوبت، بیشترین میزان دمای سطح ثبت گردید و بیشترین میزان انتشار CO (حدود ppm ۳) در شهر ماهشهر با بیشترین دما و رطوبت، ثبت شد. نشان داده شد که افزایش دبی سوخت باعث افزایش دمای سطح و افزایش میزان آلاینده‌ CO می‌شود و با کاهش دما و رطوبت محیط، دمای سطح افزایش می‌یابد.

---

علم کنترل حرکت یکی از شاخه‌های جذاب تحقیقاتی است که در آن محققین به‌دنبال بررسی ساز و کار سیستم اعصاب مرکزی در زمینه طراحی حرکات هستند. شناخت سیستم اعصاب مرکزی در طراحی حرکت، می‌تواند کمک شایانی به علم توان‌بخشی و شناخت اختلالات حرکتی ایفا کند. محققین برای این منظور مدل‌های مختلفی ارائه داده‌اند که این مدل‌ها به دو دسته مدل‌های مبتنی بر بهینه‌سازی و مدل‌های مبتنی بر داده تقسیم می‌شوند و هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در سال‌های اخیر و به‌منظور برطرف کردن معایب مدل‌های قبلی، مدلی سلسله مراتبی و مدولار برای طراحی مسیر حرکات انسان ارائه شده‌است. این مدل توانایی خود را در طرح‌ریزی حرکت در قبال شرایط محیطی مختلف نشان داده‌است. در مقاله حاضر، توانایی این مدل در طراحی حرکت برخاستن از صندلی، به عنوان یک حرکت پیچیده و روزمره، مورد بررسی قرار گرفته‌است. مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهد مدل مذکور توانایی مناسبی در طراحی مسیر در حضور شرایط محیطی ترکیبی ندارد. به‌همین منظور در مقاله حاضر اصلاحاتی به‌منظور ارتقا مدل پیشنهاد شده‌است. برای ارزیابی مدل، ابتدا در آزمایشگاه اسکلتی و عضلانی، حرکت برخاستن از صندلی تحت شرایط محیطی مورد نظر ثبت و سپس حرکات ثبت‌شده با نتایج حاصل از طراحی مسیر انجام‌شده توسط مدل اصلاح‌شده مقایسه شده‌است. نتایج نشان می‌دهد عملکرد مدل در قبال شرایط محیطی ترکیبی مناسب است. دقت محاسباتی بالای مدل و وجود شواهد رفتاری و نوروفیزیولوژیکی فراوان، می‌تواند تأیید‌کننده این فرضیه باشد که سیستم اعصاب مرکزی نیز از یک ساختار مدولار و سلسله مراتبی در طراحی حرکات بهره می‌برد.

---

در این تحقیق، سیستم مایع‌ساز گاز طبیعی دو طبقه‌ای مبرد چندجزیی -که بالاترین بازدهی را در بین چرخه‌های مایع‌سازی گاز طبیعی داراست- مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی، بررسی عملکرد سیستم مایع‌ساز گاز طبیعی دو طبقه‌ای مبرد چندجزیی تحت تاثیر تغییرات شرایط عملیاتی و محیطی خوراک می‌باشد. شرایط محیطی قابل تغییر در طول فرایند مایع‌سازی، دما، فشار و ترکیب گاز خوراک می‌باشند. برای مشاهده پاسخ سیستم مایع‌ساز دو طبقه‌ای مبرد مخلوطی به این تغییرات، سیستمی که قبلا طراحی و پیاده‌سازی شده است، به عنوان حالت پایه انتخاب گردید. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که با کاهش دما و افزایش فشار گاز طبیعی خوراک، کار مصرفی ویژه کاهش می‌یابد و از آن‌جا که در این شرایط حداقل دمای بین جریان‌های گرم و سرد در مبدل‌ها فقط اندکی از مقدار مجاز ۳ درجه سلسیوس کم‌تر شده می‌توان با قبول ضریب اطمینان (مقداری اندک) کم‌تر از حالت بهینه از این مزیت به وجود آمده استفاده کرد. هم‌چنین با افزایش دما و کاهش فشار گاز طبیعی خوراک، ضمن افزایش کار مصرفی ویژه، شرایط تداخل دمایی در مبدل‌ها اتفاق می‌افتد بنابراین باید از ورود گاز خوراک به این ناحیه‌ها با کنترل‌های خاص جلوگیری شود. هم‌چنین تغییر درصد مولی اجزای گاز طبیعی (کاهش اجزای سبک در ترکیب خوراک) باعث می‌شود مبدل حرارتی به سرعت به شرایط تداخل دمایی نزدیک ‌شود و با توجه به تغییر درصد مولی اجزای گاز در طول عمر چاه باید به مرور زمان ترکیب مبرد داخل چرخه نیز با توجه به شرایط جدید بهینه شود.

---

---

برج خنک‌کن مداربسته به‌عنوان ترکیبی از برج‌های مرطوب و خشک تعریف شده که در آن آب گرم مانند برج‌های خشک از درون دسته لوله‌هایی عبور نموده و هوای محیط به‌صورت اجباری یا طبیعی از روی آن عبور می‌نماید. در این روش در زمان‌هایی که هوای محیط جوابگوی نیاز طرح نیست آب ثانویه به‌صورت سیکل باز گردش نموده و روی لوله‌ها پاشیده می‌شود. در این پژوهش عملکرد یک نمونه از برج خنک‌کن مرطوب مداربسته به‌صورت تجربی و عددی مورد بررسی قرار گرفته است. در این راستا تاثیر شرایط محیطی بر تغییرات دمایی آب فرآیند، آب اسپری و هوای عبوری از برج مورد ارزیابی قرار گرفته و مقادیر ضرایب انتقال جرم و حرارت روی سطح لوله‌های حاوی آب گرم محاسبه شده است. مطابق با این نتایج، افزایش دما و رطوبت هوای محیط منجر به کاهش ضرایب انتقال جرم و حرارت روی سطح لوله‌ها می‌شود. نرخ کاهش ضرایب انتقال حرارت و جرم با افزایش دمای هوای ورودی از دمای ۲۷۸ تا K۲۸۸ به‌ترتیب ۳% و ۴% و از دمای ۲۸۸ تا K۲۹۸ نیز به‌ترتیب ۶ و ۷% است. با افزایش دما از ۲۹۸ تا K۳۰۸ ضرایب انتقال حرارت و جرم هر دو به یکباره ۱۸% کاهش می‌یابند و پس از آن مجدداً این شیب به ۴% می‌رسد. نرخ کاهش ضریب انتقال حرارت و جرم با افزایش رطوبت نسبی از ۱۰% تا ۲۰% بسیار ناچیز و از ۲۰% تا ۴۰% تقریباً ثابت و از ۴۰% تا ۵۰% کاهش ۱۶% در ضرایب انتقال حرارت و جرم مشاهده شده است.
 

---

کاربرد روش‌های تشخیص آماری الگو^[۱]در پایش سلامت سازه به منظور یافتن تغییرات در سازه توجه زیادی را به خود جلب کرده ‌است. در این زمینه، رویکردهای متفاوتی توسط محققان به کار گرفته می‌شود و موفقیت یک روش بستگی به سازه یا تغییرات بوجود آمده در سازه دارد. یکی از مسائلی که در اعمال روش‌های تشخیص آماری الگو کمتر مورد توجه قرار گرفته است، متغیر بودن شرایط محیطی و کاربری در هنگام ثبت داده‌ها در کاربردهای عملی است. هدف از این مقاله معرفی کاربرد جدیدی از روش کاهش تصادفی[۲] (RD) در تشخیص خرابی به منظور ارتقای نتایج حاصل از تحلیل سری زمانی است. روش  RDاز طریق میانگین‌گیری داده‌های سری زمانی در بازه‌های زمانی مشخص، سری زمانی پاسخ سازه را به پاسخ ارتعاش آزاد کاهشی سازه[۳] که تنها شامل اطلاعاتی درباره ویژگی‌های دینامیکی سازه است، تبدیل می‌کند. از مدل اتورگرسیو- اتورگرسیو با ورودی خارجی[۴] (AR-ARX) برای برازش یک مدل ریاضی به داده‌های سری زمانی پاسخ ارتعاش آزاد کاهشی سازه استفاده شده است. پس از محاسبه خطای باقی مانده مدل، معیار جدیدی به نام معیار باتاچاریا[۵] برای تعیین وجود خرابی و مکان آن به کار گرفته شده است. . با استفاده از داده‌های حاصل از دو نمونه‌ شاخص در حوزه پایش سلامت سازه به اعتبارسنجی روش ارائه شده پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد که استفاده از روش RD به علت میانگین‌گیری و نرمال‌سازی داده‌ها می‌تواند تاثیر تغییرات شرایط محیطی و کاربری را کاهش ‌دهد و وضعیت سازه را به درستی تعیین کند. همچنین استفاده از معیار باتاچاریا می تواند نتایج پایش سلامت سازه را در تشخیص وجود خرابی و تعیین مکان آن بهبود بخشد.

---

---

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر شرایط متفاوت محیطی «رطوبت نسبی» ، «دما» و «نور» هر کدام در دو سطح (بالا و پایین) به مدت ۱۲۰ روز تیمار بر تغییرات درصد اختلاف وزن و شاخص­های پارامترهای رنگ خشک کرده زرشک بود. تاثیر شرایط مذکور در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی بر پایه فاکتوریل مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از تنظیم درصد رطوبت زرشک خریداری شده، رنگ سنجی بر هر دو نوع نمونه انجام گرفت. سپس نمونه­ها به تفکیک درصد رطوبت در کیسه­های فیلم­های پلی­اتیلن با دانسیته پایین (LDPE)، پلی­اتیلن با دانسیته بالا (HDPE) و پلی­پروپیلن کست (CPP) در اوزان ۱۰۰ گرمی بسته­بندی و کد گذاری شدند و بر اساس کد مربوطه در شرایط متفاوت محیطی قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل در نمونه­های بسته­بندی شده در تمامی فیلم­ها در شرایط «رطوبت نسبی بالا × دمای پایین × تاریکی» و «رطوبت نسبی بالا × دمای پایین × روشنایی» بعد از ۱۲۰ روز نگهداری زاویه هیو و نسبت a/b حفظ شد. کمترین اختلاف وزنی در نمونه­های بسته­بندی شده در فیلم پلی اتیلنی با دانسیته بالا و پایین در شرایط مشابه مشاهده شد. همچنین در تمامی نمونه­های بسته­بندی شده در شرایط «رطوبت نسبی بالا × دمای پایین» کمترین زاویه هیو، کمترین شدت رنگ و بیشترین نسبت a/b مشاهده گردید و کمترین اختلاف وزنی در نمونه بسته­بندی شده در فیلم پلی­پروپیلن کست در این شرایط مشاهده شد.