۱۶ نتیجه برای پیشران
دوره ۵، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۳ )
چکیده
اهداف: تغییر شیوه زندگی، ظهور مسایل جدید در عرصه های متنوع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، بروز و تشدید مسایل کالبدی و محیطزیستی در شهرها، مدیریت شهری را وادار می کند تا واکنش هایی مؤثر و فعال نشان دهند. تحولات گسترده در کلان شهر تهران، منجر به توجه بیشتر به زیر ساختهای سبز شهری و فضاهای سبز شهری شده و برنامه ریزی برای مدیریت توسعه و حفاظت عرصه های سبز شهری را در دستور کار خود قرار داده. لذا سیاست توسعه این عرصه یا کاربری در آینده در کانون توجه قرار گرفته است. از این رو این پژوهش با هدف شناسایی پیشرانهای اثرگذار بر آینده فضای سبز شهر تهران با بهره گیری از پایه فکری آینده پژوهی و آینده نگاری سعی دارد گامی موثر در این مسیر بردارد.
روش ها: مطالعه پیش رو با ماهیت تحلیلی و اکتشافی و بهرهگیری از روش پویش محیطی بر اساس مدل STEEP، مطالعه اسنادی، برگزاری جلسات هماندیشی و توزیع پرسشنامه بین کارشناسان و نخبگان انجام شده است.
یافته ها: در این پژوهش ۳۲ پیشران اثرگذار بر آینده فضای سبز شهر تهران در ۶ رسته شامل ۳ پیشران در حوزه فناوری، ۶ پیشران در حوزه جمعیتی و اجتماعی، ۸ پیشران در حوزه زیستمحیطی، ۶ پیشران در حوزه اقتصادی، ۴ پیشران در حوزه سیاسی- نهادی و ۵ پیشران در حوزه کالبدی و شهرسازی شناسایی گردید.
نتیجه گیری: نتایج این پژوهش بر اساس اهمیت و تعداد پیشرانها نشان داد؛ به ترتیب محورهای محیطزیست، اقتصادی و اجتماعی نقش اثرگذارتری را در آینده فضای سبز شهر تهران دارند.
دوره ۱۳، شماره ۲ - ( ۷-۱۴۰۲ )
چکیده
در چند دهه گذشته، حوزه دولت سیار در سراسر جهان توجه زیادی را بهخود جلب کرده است. دولتها برای دستیابی به سطح مطلوب رضایت، درصدد ارائه خدمات با کیفیت به شهروندان هستند. پژوهش حاضر از منظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری دادهها از نوع پژوهشهای کیفی بهشمار میرود. در این پژوهش از روش فراترکیب (باروسو و ساندلوسکی) با رویکرد تحلیل مضمون برای بررسی ادبیات پژوهش استفاده شده است. ابزار گردآوری دادهها، کدگذاری باز برای شناسایی مضامین و مؤلفه پیشرانهای کیفیت خدمات دولت سیار میباشد. اعتبار تحلیل نیز با ضریب کاپای کوهن ۷۷۱/۰ شد. در این مطالعه برای شناسایی مؤلفههای پیشرانهای کیفیت خدمات، ۳۹ کد بهعنوان مضامین پایه شناسایی شدند. از این بین ۲۱ کد بهعنوان مضامین فرعی انتخاب شدند و ۷ کد با عنوان مضامین اصلی با عنوانهای «کیفیتگرایی، شایستهسالاری، حفظ حریم شخصی، تعهد، اقدامهای زیرساختی، عملگرایی و مدیریت کارآمد» شناسایی و تشکیل شدند.
محمد شفیعی دهج، رضا ابراهیمی، حسن کریمی مزرعه شاهی، سید مهدی ابطحی، علی کلب خانی،
دوره ۱۴، شماره ۸ - ( ۸-۱۳۹۳ )
چکیده
در این مقاله معادلات حاکم بر خط لوله، شیر قطع و سامانه ی راه انداز هم بصورت تحلیلی و هم بصورت عددی تحلیل شده است. در حل ریاضی دقیق، با استفاده از تبدیل لاپلاس و خطیسازی معادلات و حل آنها پایداری عملکرد شیر بررسی شده است. با توجه به طراحی صورت گرفته برای سامانه ی خط لوله-شیر مذکور و بازاء پارامترهای موثر شیر طبق تحلیل پایداری خطی نایکوئیست و بود سیستم کاملاً رفتاری پایدار از خود نشان داد. در حل عددی نیز بررسی رفتار شیر قطع مطرح بوده، که معادلات حاکم بر شیر قطع بصورت عددی مدل و تحلیل شده است. با مدلسازی انجام گرفته، رفتار گذرای شیر در حین فرمان قطع و نرخ تغییرات فشار، دبی عبوری از شیر ، فشار گاز سامانه ی راه انداز و فشار بالادست شیر (ضربه قوچ) با توجه به حرکت المان قطع کننده شیر ارائه شده است. نتایج بدست آمده با داده های تجربی مقایسه و نشان داده شد که اختلاف مقدار دبی عبوری از شیر بر حسب زمان حداکثر خطای ۱۳ درصدی را دارد. نتایج عددی نشان می دهد تا لحظات پایانی بسته شدن شیر، تغییر قابل توجهی در دبی عبوری از شیر رخ نمی دهد. همچنین نتایج نشان می دهد زمان بسته شدن شیر قطع را بایستی با توجه به شرط فشار حداکثر مجاز ضربه هیدرولیکی در مسیر تعیین نمود.
دوره ۱۵، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۰ )
چکیده
تجربه تهیه برنامه های توسعه منطقه ای و میزان تحقّق و انعطاف پذیری آن ها در دهه های اخیر، باعث سلب اعتماد مدیران و برنامه ریزان از روش های برنامه ریزی مبتنی بر پیش بینی و تحلیل روندها شد. با پیشرفت های علمی و ظهور علم جدید آینده پژوهی و آینده نگاری، محققان برنامه ریزی سعی کردند از قابلیت های این علم در توسعه فنون برنامه ریزی استفاده کنند؛ که به این ترتیب به تدریج با استفاده گسترده از آن ها، روش ها و فنون آینده نگاری وارد بطن فعالیت های برنامه ریزی شد. یکی از این روش ها، تحلیل عوامل کلیدی و شناسایی پیشران های توسعه است. در این روش به جای برنامه ریزی برای توسعه بلوکی تمام عناصر و عوامل دخیل در واحد برنامه ریزی، سعی می شود عوامل کلیدی و پیشران های اصلی توسعه شناسایی شود؛ سپس با مدیریت آن عناصر و عوامل اصلی و با طراحی سناریوهای ممکن در آینده، چارچوب برنامه ریزی و سیاست گذاری انعطاف پذیری متناسب با شرایط منطقه برنامه ریزی ارائه شود. این مقاله سعی دارد ضمن ارائه الگویی برای شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر روند توسعه در مقیاس منطقه ای، زمینه تهیه سناریوهای ممکن و محتمل در ده سال آینده استان آذربایجان شرقی را فراهم کند. داده های این مقاله شامل ۷۶ عامل است که با روش دلفی از کارشناسان توسعه استان جمع آوری و با نرم افزار میک مک تحلیل شده است و سر انجام سیزده عامل به عنوان عوامل کلیدی و پیشران توسعه، شناسایی و وضعیت احتمالی آن ها در ده سال آینده جهت تهیه سناریوها تدوین شده است.
محمدمهدی حیدری، نورالدین قدیری معصوم، مصطفی رضواندوست،
دوره ۱۶، شماره ۳ - ( ۳-۱۳۹۵ )
چکیده
آن چه در این مقاله آمده، تلاشی برای ارائه یک روند مشخص جهت طراحی و ساخت مولد گاز پیشرانه جامد است. با استفاده از این روش طراحی،یک مولد گاز به منظور تولید گاز مورد نیاز عملگر گازی سطح کنترل یک پرنده هدایت پذیر طراحی شده که نتایج آن نیز در این مقاله ارائه شده است. تامین جریان گاز با فشار لازم جهت انجام ماموریت و دبی یکنواخت با مشخصات شیمیایی مناسب در یک مدت زمان تعریف شده، از الزامات طراحی پیش رو میباشد. پس از تعیین پارامترهای لازم از قبیل میزان دبی و فشار مورد نیاز، محاسبات مربوط به طراحی با توجه به روند ارائه شده انجام گردید. به منظور ارزیابی نتایج طراحی، یک مجموعه مولد گاز آزمایشگاهی در مقیاس اصلی ساخته شد. از آن جایی که این پژوهش شامل دستیابی به یک ترکیب مناسب پیشرانه جهت استفاده در مولد گاز هم میشد، برای تعیین تجربی مشخصههای پیشرانه از یک موتور آزمایشگاهی جهت انجام آزمایشهای تجربی استفاده گردید. با انجام آزمایشها و مقایسه نتایج با دادههای به دست آمده از طراحی، تطابق خوبی میان آنها مشاهده شد. همچنین، با انجام چندین آزمایش مشخص گردید اکسیدکننده PSAN به همراه بایندر HTPB و کاتالیزور اکسید کروم ترکیب مناسبی برای یک مولد گاز پیشرانه جامد میباشد. در نهایت تامین الزامات اساسی متصور برای یک مولد گاز پیشرانه جامد مانند دبی یکنواخت، دمای نسبی پایین و داشتن کمترین فاز جامد حاصل از پیشرانه، مویدی بر صحت روند طراحی ارائه شده است.
حسن ناصح، علی عالیپور،
دوره ۱۷، شماره ۷ - ( ۷-۱۳۹۶ )
چکیده
هدف از ارائه مقاله، روش بهینه طراحی سیستمی سامانه مدیریت پیشرانه یا PMD مخزن حامل سوخت هیدرازین برای استفاده در شرایط بیوزنی میباشد. برای این منظور، از روشهای عددی برای تحلیل مخزن و رفتار سوخت درون مخزن به همراه PMD برای بهینهسازی پارامترهای طراحی سامانه استفاده شده است. بدینصورت که، برای بررسی رفتار سوخت، سامانه مدیریت پیشرانه با استفاده از روش حجم سیال (VOF) در نرم افزار انسیس ویرایش ۱۷ مدلسازی نهایی، مشبندی و تحلیل شده است. همچنین مدلسازی اولیه مخزن و سامانه پیشرانه در نرم افزار سالیدورک ویرایش ۲۰۱۶ صورت پذیرفته است. شبیهسازیهای عددی به منظور بررسی عملکرد PMD و اثبات پدیده مویینگی برای سوخترسانی پایدار در شرایط بیوزنی انجام شده است. متغیرهای طراحی در بهینهسازی طراحی مخزن و PMD به ترتیب ۱- کمینه نمودن نسبت وزن به ضریب اطمینان، ۲- مشخصات ابعادی مخزن و PMD (ارتفاع، قطر، ابعاد طول و عرض). پارامترهای بهینهسازی PMD با هدف دستیابی به بیشترین مقادیر دبی جرمی و نرخ حجمی جریان صورت میپذیرد. به عبارت دیگر، هدف دستیابی به بیشترین مقادیر سوخت به PMD میباشد که در پایان زمان شبیهسازی توسط نمودار نرخ جریان قابل اکتساب است. نتایج تحلیل عددی بدست آمده عبارتنداز: پارامترهای سیستمی بهینه مربوط به مشخصات مخزن و سامانه مدیریت پیشرانه (دستیابی به کمینه وزن و بیشینه ضریب اطمینان و همچنین بیشینه دبی خروجی از سامانه مدیریت پیشرانه). صحهگذاری نتایج با مقایسه پارامترهای سیستمی بهینه بدست آمده از نمونههای موجود با ابعاد مش متفاوت صورت میپذیرد.
عباس سربندی، علیرضا نادری، حمید پرهیزکار،
دوره ۱۸، شماره ۲ - ( ۲-۱۳۹۷ )
چکیده
در این تحقیق حرکت نوسانی انتقال عمودی و زاویهای ایرفویل زیستی و ناکا ۰۰۱۵ به صورت عددی شبیهسازی و تاثیر فرکانس کاسته، دامنه نوسان انتقالی و زاویهای بر ضرایب آیرودینامیکی، بازده توان استخراجی و توان پیشران بررسی و نتایج حاصله با یکدیگر مقایسه میشود. شبیهسازی عددی در رینولدز ۱۱۰۰ که مطابق با رژیم پروازی حشرات است، با بکارگیری قابلیت شبکه دینامیکی نرمافزار اُپنفوم انجام و جریان ناپایا، تراکمناپذیر، لزج و آرام فرض میشود. برای محاسبه میدان جریان سیال از روش حجم محدود استفاده و مقادیر متغیرها در مرکز هر حجم کنترل ذخیره میشود. در این شبیهسازی، پارامترهای فرکانس کاسته از ۰,۰۵ تا ۰.۵، دامنه نوسان انتقالی از ۰.۲۵ تا ۱.۷۵ وتر و دامنه نوسان زاویهای از ۱۵ تا ۷۵ درجه تغییر یافته و اختلاف فاز بین حرکت انتقالی و زاویهای ثابت و برابر π⁄۲ در نظر گرفته میشود. مقایسهی نتایج حاصله با دادههای موجود و معتبر، صحت مدلسازی عددی را تایید مینماید. ترکیب پارامترهای حرکتی مختلف نظیر فرکانس کاسته و دامنه نوسان عمودی و زاویهای تعیین مینماید که ایرفویل زیستی در رژیم استخراج توان (کار جریان روی ایرفویل)، تولید پیشران (کار ایرفویل روی جریان) یا در وضعیت خنثی (عدم تولید پیشران و توان) قرار میگیرد و از نظر کیفی نیز همانند ایرفویل ناکا عمل مینماید. نتایج حاصله نشان میدهد که با تغییر پارامترهای فرکانس کاسته، دامنه نوسان عمودی و زاویهای، هرچه به ناحیهی خنثی نزدیکتر باشد ایرفویل زیستی بازده بالاتری نسبت به ایرفویل ناکا نمایش میدهد و با دور شدن از ناحیهی خنثی بازده ایرفویل ناکا بهتر میشود.
حسن ناصح، علی عالیپور،
دوره ۱۸، شماره ۲ - ( ۲-۱۳۹۷ )
چکیده
هدف از ارائه مقاله، روش طراحی سیستمی سامانه مدیریت پیشرانه یا PMD مخزن حامل سوخت هیدرازین برای استفاده در شرایط جاذبه ناچیز (صفر) میباشد. برای این منظور، روندنمای طراحی سیستمی پیشنهادی برای طراحی سامانه مدیریت پیشرانه، دارای سه مرحله اصلی میباشد که عبارتنداز : مرحله اول، طراحی و مدلسازی مخزن؛ مرحله دوم، طراحی و مدلسازی سامانه مدیریت پیشرانه و شبیهسازی و مرحله سوم، تحلیل رفتار سوخت درون مخزن. در این روندنما با توجه به ورودیهای ماموریتی مربوط به سامانه، طراحی مخزن، سامانه مدیریت پیشرانه و تحلیل رفتار سوخت درون مخزن به صورت جامع پرداخته شدهاست به گونهای که در هر گام در صورتیکه نتایج تایید نشود، با تغییر پارامترهای مرتبط، شرایط مطلوب احراز می شود. مدلسازی اولیه مخزن و سامانه مدیریت پیشرانه در نرم افزار سالیدورک صورت پذیرفتهاست. شبیه-سازیهای عددی به منظور بررسی عملکرد PMD و اثبات پدیده مویینگی برای سوخترسانی پایدار در شرایط بیوزنی انجام شدهاست. از روشهای عددی برای تحلیل مخزن و رفتار سوخت درون مخزن به همراه PMD برای بهینهسازی پارامترهای طراحی سامانه استفاده شدهاست. بدینصورت که، برای بررسی رفتار سوخت، سامانه مدیریت پیشرانه با استفاده از روش حجم سیال (VOF) در نرم افزار انسیس مدلسازی، شبکهبندی و تحلیل شدهاست. پارامترهای بهینهسازی PMD با هدف دستیابی به بیشترین مقادیر دبی جرمی و نرخ حجمی جریان صورت میپذیرد. به عبارت دیگر، هدف دستیابی به بیشترین مقادیر سوخت ورودی به PMD میباشد. در نهایت، صحهگذاری نتایج (عملکرد سامانه مدیریت پیشرانه) با مقایسه با نتایج تجربی و نمونه موجود موجود صورت پذیرفتهاست.
دانیال ژاله، فتحاله امی، زهیر صبوحی،
دوره ۲۰، شماره ۱ - ( ۱۰-۱۳۹۸ )
چکیده
ایده طراحی هندسی بستر متخلخل کاتالیستی برای محفظه تجزیه سوخت در پیشرانهای تکسوخت با به کارگیری شبیهسازی عددی جریان توربولنت در مقیاس حفره در این مقاله ارائه شده است. روش عددی شبیهسازی گردابههای بزرگ (ال. ای. اس.) به منظور شبیهسازی ساختارهای جریان توربولنت در میدان جریان به کار رفته است. کارآیی و قابلیت اطمینان نتایج به دست آمده از روش شبیهسازی عددی با حل یک مسأله نمونه مشخص شده است. نتایج در مقایسه با دادههای تجربی همخوانی بسیار مناسبی را نشان میدهند که بیانگر صحت روند حل عددی و مدلهای استفاده شده است. ویژگیهای جریان توربولنت در دو هندسه مختلف با روش عددی بررسی شده است. نتایج با هدف سنجش اثربخشی تغییرات هندسی بر پارامترهای مرتبط با واکنش کاتالیستی ارائه و تحلیل شده است. تمام شبیهسازیها بدون در نظر گرفتن واکنش شیمیایی و به شکل جریان سرد انجام گرفته است و میزان دقیق اثربخشی بهبود هندسه بر ویژگیهای جریان واکنشی در قالب مقادیر عددی ارائه نشده است. با توجه به شناخته شده بودن اثرگذاری اتلاف و مقیاسهای طولی بر نرخ واکنش و اختلاط، این کمیتها به عنوان پارامترهای اصلی مورد بررسی قرار گرفته است. تفاوت مقیاسهای طولی و نرخ اتلاف در جریانهای بررسی شده در دو هندسه مختلف به طور آشکار نشانگر اثربخشی تغییرات هندسی بستر متخلخل بر ویژگیهای جریان است. علاوه بر ایجاد ساختارهای منظم و قابل کنترل در هندسه ارائه شده، تنش برشی روی دیواره به طور چشمگیری کاهش مییابد که باعث افزایش عمر لایه کاتالیستی روی سطح بستر متخلخل خواهد شد.
محمد گندمکار، جواد امینیفروشانی،
دوره ۲۰، شماره ۳ - ( ۱۲-۱۳۹۸ )
چکیده
در این مقاله به معرفی سامانه تقویتکننده جریان آب بهعنوان پیشران زیرسطحی پرداخته شده و عملکرد آن با استفاده از آزمون تجربی و تحلیل عددی بررسی شده است. در این سامانه از پدیده اثر کواندا برای تقویت جریان سیال استفاده میشود. اثر کواندا با ایجاد خلأ نسبی روی سطح منحنی محدب باعث انحراف جت سیال از مسیر مستقیم خود شده بهنحوی که جریان سیال، سطح منحنی را دنبال میکند. آب تحت فشار از یک شکاف حلقوی بهصورت جت پرسرعت در ناحیه قبل از گلوگاه یک مجرای همگرا- واگرا تزریق میشود. بر اساس پدیده اثر کواندا، جریان جت، انحنای مسیر تا گلوگاه و بعد از آن را میپیماید. حجم بیشتری از آب در قسمت همگرای مجرا از محیط مکیده شده و از قسمت دمش به بیرون رانده میشود و جریان آب ایجادشده باعث تولید نیروی پیشران میشود. این سامانه بهمنظور ارزیابی عملکرد در ایجاد نیروی پیشران، در آب ساکن (بولارد) مورد آزمایش قرار گرفت. مقدار نیروی پیشران برای حالات مختلف اندازه دهانه و دبی جت سیال ورودی بهصورت تجربی اندازهگیری شد. مدلسازی عددی در شرایط مشابه با آزمایش تجربی صورت گرفت و نتایج مقایسه شد. تطابق خوبی بین هر دو دسته از نتایج دیده میشود. سپس از ابزار عددی برای تحلیل وسیله در سرعت جریان آزاد ۵/۲متر بر ثانیه استفاده شد. نتایج آن با نمودارهای یک پروانه چرخشی معمولی مقایسه شد. نتایج نشان میدهد که میتوان از این سیستم در تولید نیروی پیشران زیر سطح آب با کارآیی قابل قبول استفاده نمود.
دوره ۲۰، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۵ )
چکیده
نقشوجایگاهروستاهادرفرایندهایتوسعهاقتصادی،اجتماعی وسیاسیدرمقیاسمحلی،منطقهای،ملیوبینالمللیوپیامدهای توسعهنیافتگیمناطقروستاییچونفقرگسترده، افزایش فاصله طبقاتی،بیکاری،مهاجرتو ... موجب توجهبهتوسعهروستاییشدهاست. در این راستا، پژوهش حاضر بر آن است تا با رویکرد آیندهپژوهی، پیشرانهای تاثیرگذار در توسعه روستاهای ایران را ارائه نماید. روشتحقیقمبتنیبرروشدلفیاست.درابتدا،با استفاده از رویکرد تحلیل پنج نیروی پورتر[۱] برای محیط خرد و تحلیل STEEP (اجتماعی، تکنولوژیکی، اقتصادی، محیط زیست و سیاسی) برای محیط کلان، عواملکلیدی،رویدادهاوپیشرانهایمؤثردر توسعه روستاییتوسط کارشناسانگروهدلفیانتخابشدند سپس برای تعیین پیشرانهای اصلی از نظراهمیت،میزانتأثیرگذاریوفقدانقطعیت ازتحلیل تاثیر متقابلپیشرانها و مدل تحلیل سلسلهمراتبی استفاده شده است. براساس نتایج بدست آمده مهمترین فاکتورهای کلیدی به ترتیب اهمیت؛ مشارکت، سرمایهگذاری و کارآفرینی، تربیت نیروی انسانی متخصص، منابع طبیعی، درآمدزایی، طرح هادی روستایی، مالکیت منابع، تکنولوژی، خدمات و گردشگری است. بر اساس نظر کارشناسان پنج عامل اول در توسعه روستایی از اهمیت زیادی برخودار میباشند که قطعیت و عدمقطعیت پیشرانهای آنها به بحث گذاشته شده تا اقدامات مناسب برای کنترل و هدایت آنها در راستای توسعه روستایی ایران برنامهریزی گردد.
*
احمد شرفی، داود مختاری،
دوره ۲۰، شماره ۵ - ( ۲-۱۳۹۹ )
چکیده
در این تحقیق اثر چند نوع مانع غیرمعمول با هندسههای مکعبی، کروی، استوانهای و مخروطی شکل بر بردار پیشرانش یک میکرو نازل همگرا- واگرا بهعنوان یک روش جدید در کنترل بردار پیشران به صورت تجربی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور یک نازل همگرا- واگرا در ابعاد کوچک طراحی و ساخته شده است. این نازل به صورتی است که عدد ماخ اسمی خروجی آن در شرایط انبساط کامل، ۲ است. دیواره این نازل برای اندازهگیری تغییرات فشار، مجهز به سوراخهای فشار شده است. همچنین در دیواره نازل مجرایی برای اعمال یک مانع در درون نازل ایجاد شده است. از سنسورهای فشار برای اندازهگیری فشار و همچنین از سیستم سایهنگاری برای بررسی میدان جریان خروجی از نازل استفاده شده است. فشار کل محفظه آرامش در تمام آزمایشها ثابت بوده و برابر ۵/۵بار است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که بیشترین مقدار انحراف، مربوط به مانع با هندسه مکعبی شکل است که برابر ۱/۲درجه است. همچنین در هندسههایی که دارای گوشههای تیز هستند، شوک شکل گرفته قویتر بوده و به دیواره مقابل برخورد میکند. در این تحقیق شوک شکل گرفته با مانع مکعبی و استوانهای به دیواره مقابل برخورد کرده اما برای موانع کروی و مخروطی شکل، شوک از دهانه نازل خارج میشود. همچنین این نتایج نشان میدهند که نیروی محوری نازل کاهش بسیار جزیی داشته است.
دوره ۲۴، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۹ )
چکیده
زنجیرهتأمین کارآمد نقش مهمی در تولید و توزیع محصولات و فراوردههای نفتی و پتروشیمی در کشور دارد. تحقیق حاضر به دنبال شناسایی پیشرانهای کلیدی و سناریوهای آینده زنجیرهتأمین صنعت نفت است. پژوهش حاضر از منظر جهتگیری، کاربردی و از بعد روششناسی چندگانه است. بدین منظور ابتدا با استفاده از مرور پیشینه و مصاحبه با خبرگان، پیشرانهای کلیدی مؤثر روی آینده زنجیرهتأمین صنعت نفت تعیین شدند و سپس با بکارگیری آزمون دوجملهای این عوامل غربال گردید. با بکارگیری تکنیک عدمقطعیت بحرانی و در نظر گرفتن سه شاخص تخصص، شدت اهمیت و اجماع از میان ۱۰ عامل غربال شده شش عامل کلیدی برای سناریونگاری انتخاب شدند. برای غربال نهایی عوامل منتخب تکنیک عدمقطعیت بحرانی از تکنیک دیمتل استفاده شد. در نهایت با توجه به درجه تأثیرگذاری عوامل کلیدی، دو عامل تحریمهای خارجی و سیاستهای کلان اقتصادی در رابطه با مقاومسازی برای نگاشت سناریوها انتخاب شدند. با توجه به این دو پیشران چهار سناریوی زنجیرهتأمین بسته، زنجیرهتأمین شکننده، زنجیرهتأمین مقاوم و زنجیرهتأمین پویا توسعه داده شدند. برای نگاشت سناریوهای باورپذیر تحقیق از ابزار CATOWE روششناسی سیستمهای نرم استفاده شد.
دوره ۲۴، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
در دهههای اخیر، دریاچۀ ارومیه با کاهش جدی آب مواجه شده است. این امر به نوبۀ خود اثرات مستقیم و غیرمستفیم بر وضعیت اقتصادی مناطق و سکونتگاههای اطراف و بهتبع آن بر عدم تعادلهای فضایی در منطقه داشته است. این پژوهش، با نگاه آیندهپژوهانه به شناسایی مهمترین پیشرانهای اقتصادی مؤثر در عدم تعادلهای فضایی پرداخته است. تحقیق حاضر از نوع تحلیل ساختاری، از نظر ماهیت دادهها کیفی و براساس روش گردآوری دادهها، اسنادی و پیمایشی و قلمرو تحقیق نیز حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه است. جامعۀ آماری این تحقیق شامل خبرگان و برنامهریزان در منطقۀ مورد مطالعه میباشد که بـه روش (گلوله برفی) ۳۵ نفر بـهعنوان نمونه انتخاب شدهاند. در این تحقیق، سعی شده است با بررسی آمار و شاخصهای اقتصادی میزان این اثرات بیشتر آشکار گردد. بنابراین، از ماتریس تأثیرات متقاطع در محیط نرمافزار میکمک جهت شناسایی نیروهای پیشران، از ضریب مکانی (LQ) و تخمین تراکم کرنل در محیط نرمافزاری ARC GIS برای تجزیهوتحلیل دادهها و اطلاعات استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل دادهها نشان میدهد، از ۱۵ پیامد اقتصادی مهم در منطقه، کاهش اشتغال در بخش کشاورزی، افزایش بیکاری و کاهش درآمد در بخش کشاورزی و دامداری از مهمترین و اثرگذارترین پیامدهای ناشی از کاهش سطح آب دریاچه خواهد بود. کاهش اشتغال در بخش کشاورزی در مناطق روستایی به تنهایی از تأثیرگذارترین پیامدهای اقتصادی در منطقه میباشد که نقش مهمی در ایجاد عدم تعادلهای فضایی در منطقه مورد مطالعه شناخته شده است. همچنین یافتههای ضریب مکانی نیز نشان میدهد، این محدوده در بخش کشاورزی صادرکنندۀ نیروی کار میباشد. در حالیکه اقتصاد اصلی این منطقه، کشاورزی است و بیشترین نیرو در بخش خدمات فعالیت میکند که تصاویر بهدست آمده از تحلیل تراکم کرنل نیز این امر را اثبات کرد.
واژههای کلیدی: عدم تعادل فضایی، پیشرانهای اقتصادی، تحلیل ساختاری، میکمک، دریاچۀ ارومیه.
دوره ۲۶، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۱ )
چکیده
بخش تعاون میتواند با جاذبه های خود موجبات ایجاد تشکلهای مردمی را فراهم آورد و حلقه های مفقود شده را که در زنجیره اقتصادی کشور وجود دارد به یکدیگر پیوند دهد. در این میان ضروری است پیشرانهای موثر بر عملکرد تعاونیهای مسکن در توسعه مسکن شهری مورد بررسی قرار بگیرد؛ چرا که فعالیت این شرکتها میتواند بهعنوان یکی از پارامترهای شتابدهنده به توسعه کالبدی- فضایی شهرها مدنظر قرار گیرد. با این رویکرد تاکید این نوشتار بر روی چالش موثر بر عملکرد تعاونیهای مسکن شهر تبریز در اثربخشی بر بازتولید مسکن شهری با رویکرد آینده پژوهی خواهند بود. روش تحقیق پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی میباشد. همچنین استفاده از اسناد و مدارک و روش میدانی (مصاحبه با ۳۰ نفر از اعضای تعاونیهای مسکن شهر تبریز از طریق ابزار پرسشنامه نیمهساختیافته به روش نمونهگیری غیراحتمالی (گلوله برفی)) صورت گرفته است. نتایج نشان داد پیشرانهای« تدابیری منسجم به منظور خارج شدن بازار مسکن از رکود؛ مشارکت دادن نهادهای سرمایه گذاری مسکن، انبوه سازان و تعاونیها در تولید مسکن؛ و رضایتمندی از کارایی سود مسکن » در حاشیه بردار قرار دارند. این روند نشان میدهد که این شاخصها گرایش به بهبود ندارد و با روند فعلی، وضعیت در سازمان همچنان نامطلوب خواهد بود. در نتیجه لازمه تحولات عملکردی تعاونیهای در تحولات کالبدی فضایی مبتنی بر برنامهریزی غیرمتمرکز و تأمین کننده نیازهای تمامی شهروندان در آینده، ارتقاء شاخصهای فوق میباشد.
دوره ۲۷، شماره ۲ - ( ۷-۱۴۰۲ )
چکیده
با توجه به رشد شهرنشینی درگستره محیطی، مساله محیط زیست و دستیابی به پایداری زیست محیطی شهر امری ضروری است. بنابراین هدف مقاله حاضر شناسایی و خوشهبندی پیشرانهای موثر بر توسعه زیست محیطی شهر خرم آباد با رویکرد فضایی راهبردی است. روش جمع آوری داده ها به صورت اسنادی- پیمایشی بوده که فرایند تجزیه و تحلیل آنها در دو بخش صورت گرفته است. در بخش اول جهت تحلیل توسعه فضایی شهر، در قالب نرم افزار ArcGIS ۱۰,۲ و ENVIتغییرات کاربری اراضی محدوده مورد مطالعه طی یک دوره ۳۱ ساله مورد ارزیابی قرار گرفته و در بخش دوم جهت شناسایی پیشرانهای توسعه زیست محیطی شهر خرم آباد، از روش پیمایشی (پرسشنامهای) در قالب نمونهگیری هدفمند استفاده شده که بر اساس آن ۶۲ عامل موثر بر آینده زیست محیطی شهر خرم آباد در ۵ بُعد کلی (اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، نهادی و مدیریتی، زیست محیطی و کالبدی) گردآوری گردید. این عوامل در قالب یک ماتریس متاقطع ۶۲ *۶۲ در نرم افزار میک مک مورد تحلیل ساختاری قرار گرفته که از میان آنها ۱۰ پیشران کلیدی با تاثیرگذاری بالا مشخص شد. نتایج این پژوهش نشان داد که ارتقاء میزان پایداری زیست محیطی در شهر خرم آباد و شهرهایی همانند آن با عنایت به گستردگی ابعاد زیست محیطی، در گرو استفاده از تفکر بلندمدت و گذار از ملاحظات زودگذر با نگاه به اصول توسعه پایدار است، تا در قالب یک برنامهریزی فضایی -راهبردی و مشارکت محور، بتوان به توسعه زیست محیطی مناسب دست یافت.