---

پراکنش آلاینده‌های هوا در واحدهای صنعتی یکی از مواردی است که همواره محیط زیست و اکوسیستم منطقه‌های مجاور را تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند در دراز مدت زندگی افراد ساکن در مجاورت این گونه واحدها را با مشکلات جدی مواجه سازد. مدل‌های انتشار آلودگی ابزار مفیدی جهت شناخت رفتار آلاینده پس از خروج از منبع بوده و اندازه‌گیری‌های زیاد و پر هزینه را غیر ضروری می‌نماید. در این تحقیق دی اکسید گوگرد (SO۲) که یکی از آلاینده‌های خطرناک ناشی از سوزاندن ترکیبات گازی مختلف در خروجی مشعل‌ها می‌باشد به عنوان مدل آلاینده و مجتمع نفت و گاز ابوذر که شامل ۳ سکوی بهره برداری و ۱۰ سکوی سرچاهی می‌باشد و فرایند اشتعال مشعل‌ها به عنوان اصلی‌ترین چالش زیست محیطی این مجتمع محسوب می گردد به عنوان منطقه مورد مطالعه در نظر گرفته شده است. جهت مدلسازی فرایند انتشار آلاینده، ابتدا اطلاعات هواشناسی با نرم افزار View Rammet پردازش شد و ارتفاع شعله با توجه به سرعت باد و گرمای خالص آزاد شده در مشعل محاسبه گردید. سپس غلظت SO۲ خروجی از مشعل، از طریق شبیه‌سازی کامپیوتری به وسیله نرم افزار AERMOD View، در محدوده ی ۱۵۰ کیلومترمربعی، محاسبه گردید. خروجی نرم افزار که همان گراف حاوی زون های اصلی تمرکز آلاینده می باشد، نشان داد که در حالات در نظر گرفته شده غلظت SO۲ در تمامی سکوهای بهره برداری و سرچاهی اطراف مشعل از مقادیر استاندارد جهت ۸ ساعت کار مداوم و همچنین استاندارد های سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا، تجاوز می‌نماید.

---

اراک در رتبه ۷۱ آلوده‌ترین شهرهای جهان قرار دارد. هوای اراک ازنظر داشتن عوامل آلوده‌کننده از پایتخت ایران آلوده‌تر است. ورود حجم زیادی از آلودگی‌ها به این شهر نشان می‌دهد که درصد بالایی از آلودگی در شهری با وسعت کم متمرکزشده است و این حجم از آلودگی هم برای انسان و هم برای محیط‌زیست بسیار خطرناک است. به‌منظور کاهش آلودگی هوای شهر، دولت ایران در سال ۲۰۰۷ طرحی با نام طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک را تصویب کرد. در این طرح جامع، احداث بزرگراهی به نام امیرکبیر (۵۵ متری) تصویب شده است که شرق و غرب اراک را به هم متصل می نماید. در این مقاله به صورت عددی و تجربی، تأثیر احداث این بزرگراه بر میزان کاهش آلایندگی هوای شهر اراک بررسی شده است. در قسمت نتایج، جزئیات تغییرات میزان آلودگی هوا در شهر اراک قبل و بعد از احداث این بزرگراه مقایسه شده است. نتایج بیانگر آن است که برای آلاینده ناکس ۲,۷۵ درصد کاهش، برای مونو اکسید کربن ۴ درصد کاهش مشاهده شده است و برای دی اکسید گوگرد بدون تغییر حاصل شده است. در نتیجه اجرای این طرح با هزینه های تاسیس بسیار زیاد، تأثیر زیاد و قابل ملاحظه ای برای بهبود آلایندگی هوا در سطح شهر اراک را به همراه نخواهد داشت.