1- مجتمع دانشگاهی مواد و فناوریهای ساخت، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران
2- مجتمع دانشگاهی مواد و فناوریهای ساخت، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران ، m_morakabati@mut.ac.ir
چکیده: (2478 مشاهده)
در پژوهش حاضر، کارپذیری گرم فولاد ابزار گرمکار W۳۶۰ در حالت ریختگی و کارشده، با انجام آزمایش کشش گرم در محدوده دمایی ۹۰۰ تا ۱۲۰۰درجه سانتیگراد، در نرخ کرنش ثابت ۰/۱ بر ثانیه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد، در هر دو فولاد ریختگی و کارشده، با افزایش دما از ۹۰۰ به ۱۰۰۰درجه سانتیگراد، بهدلیل حلشدن کاربیدها و وقوع تبلور مجدد دینامیکی، شکلپذیری افزایش یافته است. در دمای ۱۰۵۰درجه سانتیگراد، بیشترین میزان تبلور مجدد رخ داده و اندازه دانهها کاهش یافته است. این کاهش اندازه دانه در فولاد کارشده بهدلیل اندازه دانه اولیه کوچکتر مشهودتر بود. نمونههای کارشده، شکلپذیری گرم بیشتر و تنش حداکثر کمتری نسبت به نمونههای ریختگی نشان دادند. شکلپذیری فولاد ریختگی در دمای ۱۲۰۰درجه سانتیگراد، اُفت قابل ملاحظهای را نشان داد که ناشی از حضور رسوبات حلنشده باقیمانده در مرزدانهها و تمرکز تنش اطراف آنها و تشکیل ترکهای مرزدانهای در مجاورت آنها است، در حالی که شکستهشدن رسوبات در فولاد کارشده از تمرکز تنش اطراف آنها ممانعت کرده است. مطابق تصاویر ریزساختاری نمونهها پس از آزمایش کشش گرم، در نمونههای کارشده، شبکه پیوسته کاربیدهای آلیاژی حین نورد و وقوع تبلور مجدد شکسته شده، کاربیدها ریزتر و توزیع آنها یکنواختتر شده است. این مساله سبب کاهش تمرکز تنش در اطراف کاربیدها و کارپذیری گرم بالاتر نمونههای کارشده شده است. مطابق بررسیهای صورتگرفته، بهترین محدوده تغییر شکل گرم فولاد W۳۶۰ در هر دو حالت ریختگی و کارشده، محدوده دمایی ۱۰۵۰ تا ۱۱۵۰درجه سانتیگراد بهدست آمد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
شکلدهی حجمی فلزات دریافت: 1398/5/28 | پذیرش: 1399/1/30 | انتشار: 1399/4/30